Zinedine Zidane – Khi trăm năm chỉ có một

“Hãy cho tôi Zinedine Zidane và 10 khúc gỗ, tôi sẽ vô địch Champion League”, đó chính là câu nói của nhà quản lý bóng đá huyền thoại Sir Alex Ferguson. “Zizou” không chỉ là người đàn ông thành công đơn thuần, ông còn là minh chứng hùng hồn nhất cho tấm gương vượt lên số phận bằng đam mê và ý chí.

1. Sự nghiệp qua những con số

1.1. Cá nhân

• Cầu thủ trẻ xuất sắc nhất nước Pháp, 1994
• Cầu thủ xuất sắc nhất World Cup 2006 (FIFA Golden Ball Award), 2006
• Quả bóng vàng FIFA năm 1998, 2000, 2003
• Quả bóng vàng châu Âu (Ballon d’or) 1998, Quả bóng Bạc 2000, Quả bóng Đồng 1997
• Onze vàng 1998, 2000, 2001
• Cầu thủ xuất sắc nhất trong lịch sử của châu Âu
• Cầu thủ xuất sắc nhất giải VĐQG Pháp, 1996
• Cầu thủ nước ngoài xuất sắc nhất Serie A, 1998, 2001
• Cầu thủ nước ngoài xuất sắc nhất La Liga, 2005
• Cầu thủ xuất sắc nhất Euro 2000
• Cầu thủ xuất sắc nhất Champions League, 2001-2002,
• Cầu thủ xuất sắc nhất nước Pháp, 1998, 2002
• Cầu thủ xuất sắc nhất của UEFA, 2002
• Cầu thủ xuất sắc nhất châu Âu trong vòng 50 năm qua do UEFA trao tặng, thành viên của 100 huyền thoại sống vĩ đại nhất của bóng đá (FIFA100), 2004
• Vận động viên tiêu biểu nhất của nước Pháp do L’Équipe trao tặng, 1998
• Cầu thủ xuất sắc nhất của World Soccer, 1998
• Cầu thủ của năm của RSS, 1998
• Cầu thủ xuất sắc nhất châu Âu do tạp chí El País (TBN) trao tặng, 1998, 2001, 2002, 2003
• Cầu thủ thế kỉ của Pháp do L’Équipe bình chọn, 2000
• Cầu thủ xuất sắc nhất Champions League trong 20 năm trở lại đây, 2011.

1.2. Câu lạc bộ

Với CLB Juventus

• Siêu cúp bóng đá châu Âu (UEFA Super cup): 1996
• Vô địch Cúp bóng đá Liên lục địa: 1996
• Vô địch Serie A: 1997, 1998
• Vô địch Siêu cúp Italia: 1997

Với CLB Real Madrid

• Vô địch UEFA Champions League: 2002
• Vô địch Cúp Liên lục địa: 2002
• Vô địch La Liga: 2003

1.3. Đội tuyển quốc gia

• Giải vô địch bóng đá thế giới World Cup
  • Vô địch: 1998
  • Á quân: 2006
  • Các lần tham dự khác: 2002
• Giải vô địch bóng đá châu Âu Euro
  • Vô địch: 2000
  • Các lần tham dự khác: 1996, 2004

2. Tiểu sử

Zinedine Zidane sinh ngày 23/6/1972 tại thành phố cảng Marseille – miền Nam nước Pháp trong một gia đình có bố mẹ là người Algeria chạy nạn trước khi cuộc nội chiến tại quốc gia Bắc Phi này bùng nổ năm 1953. Zidane sống cùng gia đình tại La Castellana – một khu dân cư với thành phần dân nhập cư chiếm đa số, nơi đầy rẫy các thể loại tội phạm, và bên cạnh đó là tỉ lệ thất nghiệp và tự tử cao ngất ngưởng. Ông Smail Zidane – làm nghề trông coi cửa hàng – đã phải làm việc vô cùng cật lực để nuôi sống gia đình.

Sống trong cái nơi gọi là nhà nhưng thực chất chẳng đủ chỗ cho 7 người cùng ngồi xuống ăn một bữa no đã làm cho cậu trai trẻ Zidane nung nấu ước mơ chấm dứt cái nghèo đói. Độ lên 5, Zinedine Zidane cùng những đứa trẻ trong khu nhà chơi bóng, nhưng Zidane lại nhìn trái bóng tròn với một thái độ rất khác. Ở thời điểm đó, những người dân nhập cư từ Bắc Phi không có một tia hy vọng nào cho bóng đá chuyên nghiệp, và Zidane đã trở thành một hình mẫu để cho mọi người noi theo sau này.

3. Sự nghiệp CLB

3.1. Khởi nghiệp tại Cannes

Đối với những đứa trẻ trong khu dân cư, bóng đá chỉ là hoạt động mang tính giải trí và giết thời gian, còn với Zidane, bóng đá là con đường khả thi để giúp gia đình thoát khỏi cảnh bần cùng, tù túng. Năm 1981, Zidane ghi danh vào đội trẻ US Saint-Henri.

Huấn luyện viên Jean Varraud của đội bóng thành phố Cannes ngay lập tức bị cuốn hút khi thấy cậu bé 14 tuổi chơi bóng. Ông mời Zidane về AS Cannes. Sau 6 tuần thử việc, Zidane được ký hợp đồng chuyên nghiệp đầu tiên trong cuộc đời.

Zidane ra mắt ở giải hạng Nhất Pháp vào ngày 20 tháng 5 năm 1989 khi AS Cannes tiếp FC Nantes của Didier Deschamps và Marcel Desailly trên sân khách. Lúc đó, Zidane chưa đầy 17 tuổi. Đến ngày 8 tháng 2 năm 1991, ông ghi được bàn thắng đầu tiên và nạn nhân cũng chính là Nantes. Phần thưởng cho bàn thắng đầu tiên là một chiếc ô tô do đích thân chủ tịch đã hứa tặng. Mùa bóng năm đó không thể thành công hơn với đội bóng thành phố biển. Họ được chơi ở cúp UEFA. Tuy nhiên ngay năm sau, Cannes sớm bị loại khỏi cúp UEFA và bị xuống hạng.

3.2. Bước đệm mang tên Girondins de Bordeaux

Zidane chuyển đến FC Girondins de Bordeaux vào mùa hè năm 1992 khi vừa tròn 20 tuổi. Ông đã ghi 10 bàn thắng trong mùa bóng đầu tiên và 6 bàn trong 3 mỗi mùa bóng kế tiếp và trở thành linh hồn của đội bóng.

Ở đây, với sự kết hợp của bộ tam hoàn hảo gồm Zidane, Bixente Lizarazu và Christophe Dugarry ở ba tuyến, Bordeaux đã đoạt được cup Intertoto để bước vào đấu trường châu Âu bằng “cửa hậu”.

Tại giải đấu này, Bordeaux đã gây bất ngờ lớn khi hạ gục A.C. Milan 3-0 sau khi thúc thủ 0-2 ở trận lượt đi nhờ sự tỏa sáng của Zidane và Dugarry.

Trong trận tứ kết với Real Betis, Zidane sút tung lưới đội bóng Tây Ban Nha bằng một cú nã đại bác kinh điển từ khoảng cách 40 m. Ở trận bán kết với Slavia Praha, ông trình diện làng bóng đá thế giới cú lừa bóng điệu nghệ theo kiểu xoay compa và không chỉ lớp hậu bối sau này mà cả những ngôi sao cùng thời đã học theo.

Ở trận chung kết lượt đi với Bayern Munich, Zidane bị treo giò. Đội bóng xứ rượu vang như rắn mất đầu đã để thua 0-2 và sau đó để mất chiếc cúp UEFA năm 1996 vào tay đối thủ.

Ngay năm 1995, đội ĐKVĐ Premiership Blackburn Rovers F.C. đã có ý định ký hợp đồng với Zidane. Chính huấn luyện viên Kenny Dalglish công khai bày tỏ mong muốn có được Zidane và Dugarry trong đội hình. Tuy nhiên, khi đề nghị mua cầu thủ được đệ trình đến ông chủ của Blackburn là Jack Walker thì ông này đã tuyên bố: “Việc gì phải ký hợp đồng với Zidane khi đội ta đã có… Tim Sherwood?”

3.3. Tỏa sáng tại Italia trong màu áo “Bà đầm già thành Turin”

Kỳ chuyển nhượng Hè năm 1996 bắt đầu với Juventus bằng thương vụ mang tên Zinedine Zidane. Trong bối cảnh Bianconeri vừa vô địch UEFA Champion League, ban lãnh đạo đội bóng muốn tìm phương án thay thế cho Gianluca Vialli, Paulo Sousa cùng với Fabrizio Ravanelli. Juve liên hệ với Bordeaux và cả hai thỏa thuận con số 7,5 tỷ lire để hoàn tất thủ tục chuyển nhượng, tuy vậy, dư luận tại Ý không mấy mặn mà với sự thay đổi này vì Euro 96 đang đến gần.

Ông đã cùng đội bóng giành Scudetto mùa 1996-97 và cúp Liên lục địa, nhưng lại thất bại trong trận Chung kết C1 năm với tỉ số 1-3 trước Borussia Dortmund. Ông đã ghi được 7 bàn trong 32 trận để giúp Juventus giữ lại Scudetto mùa tiếp theo nhưng cũng lần thứ hai liên tiếp thúc thủ trong trận Chung kết C1, lần này là trước Real Madrid.

Juventus thi đấu không thành công ở cúp C1 cũng như Serie A mùa giải 2000 – 2001. Cá nhân Zidane phải lĩnh chiếc thẻ đỏ khi húc đầu vào Jochen Kientz của Hamburger SV. Chính chiếc thẻ đỏ này khiến Zidane mất khá nhiều điểm trong cuộc bầu chọn Quả bóng vàng năm đó.

3.4. Chinh phục châu Âu trong màu áo trắng huyền thoại – Real Madrid

Năm 2001, Zidane gia nhập “dải ngân hà” Real Madrid với 76 triệu euro, khoản phí chuyển nhượng tốn kém nhất trong lịch sử bóng đá trong một hợp đồng bốn năm.

Cú volley kinh điển vào lưới Bayer Leverkusen trong trận chung kết Champions League năm 2002 của Zidane đưa Real lên đỉnh châu Âu lần thứ 9. Đây cũng là chiếc cúp C1 đầu tiên trong sự nghiệp của huyền thoại người Pháp. Mùa tiếp theo, Zidane giúp đội bóng Hoàng gia giành chức vô địch La Liga 2002 – 2003. Đây cũng là danh hiệu cuối cùng trong đời cầu thủ của ông. Cá nhân Zidane lần thứ ba được FIFA bầu chọn là Cầu thủ xuất sắc nhất thế giới. 

Ở Real Madrid lúc đó là Galacticos 1.0 của chủ tịch Perez với các sao sáng như Luís Figo, Roberto Carlos, David Beckham, Ronaldo, Raúl González… nhưng nhiều tờ báo cho rằng Zidane là khoảng 50% sức mạnh của Real.

Ngày 7 tháng 5 năm 2006, Zidane chơi trận cuối cùng cho Kền kền trắng trước Villareal. Toàn đội bóng và CĐV đều mặc áo có chữ “Zidane 2001-2006” để cảm ơn ông.

4. Sự nghiệp thi đấu quốc tế

Ngày 17 tháng 8 năm 1994, Zidane lần đầu tiên được gọi vào đội tuyển quốc gia khi 22 tuổi trong trận đấu với CH Czech trên chính sân Parc Lescure của Bordeaux. Ông vào sân ở phút 63 khi Pháp đang bị dẫn 0-2 và có một cú đúp vào lưới đối thủ giúp Pháp có một trận hoà 2-2.

Euro 1996 là giải đấu quốc tế lớn đầu tiên của ông. Tuy nhiên, đây là giải đấu mà ông và cả đội tuyển Pháp không để lại nhiều ấn tượng.

4.1. World Cup 1998 – Trên đỉnh Thế giới

Đỉnh cao sự nghiệp của Zidane là chức vô địch thế giới năm 1998 với đội tuyển Pháp trên sân nhà. Tưởng chừng đó là một kỳ World Cup bỏ đi với chàng trai 26 tuổi khi lĩnh thẻ đỏ trực tiếp trong trận đấu với Saudi Arabia ở vòng bảng. Thế nhưng sau khi Pháp chật vật lọt qua vòng 1/16 với bàn thắng vàng trong hiệp phụ trước Paraguay, Zidane đã trở lại và toả sáng rực rỡ. Đỉnh điểm là hai cú đánh đầu thành bàn trong trận chung kết với Brazil giúp Pháp lần đầu đăng quang.

4.2. Euro 2000 – Thống trị châu Âu

Zidane tiếp tục thăng hoa với đội tuyển Pháp bằng chức vô địch Euro 2000. Pháp trở thành đội đầu tiên giữ cả hai chức vô địch thế giới và châu Âu sau Đội tuyển bóng đá quốc gia Tây Đức. Ông ghi một bàn thắng vào lưới Tây Ban Nha bằng cú sút phạt thần sầu, rồi bàn thắng vàng loại Bồ Đào Nha khỏi bán kết. Zidane được bình chọn là cầu thủ xuất sắc nhất của Euro 2000.

4.3. World Cup 2002 và nỗi thất vọng mang tên Gà trống Gaulouis

World Cup 2002 diễn ra theo một kịch bản không thể tệ hơn với những người yêu mến Les Blues. Chấn thương của nhạc trưởng Zidane đã khiến đội quân áo Lam không thể vượt qua vòng bảng.

4.4. Euro 2004

Ngày 12 tháng 6 năm 2004, Zidane tuyên bố từ giã sự nghiệp bóng đá quốc tế sau thất bại của ĐT Pháp trước Hy Lạp. Khi đó ĐT Pháp đang tỏ ra khá chật vật với vòng loại World Cup 2006, và HLV Raymond Domenech đã “cậy nhờ” đến Zizou. Chàng hói trở lại ĐT, ngay lập tức được trao chiếc băng đội trưởng và giúp ĐT Pháp lọt vào VCK World Cup 2006.

Ngày 27 tháng 5 năm 2006, Zidane đạt được cột mốc 100 lần khoác áo đội tuyển quốc gia trong chiến thắng 1-0 trước México, trở thành người Pháp thứ tư đạt được điều này sau Marcel Desailly, Didier Deschamps và Lilian Thuram.

4.4. World Cup 2006 và lời tạm biệt

Tại ngày hội bóng đá lớn nhất thế giới năm 2006, phải ngồi ngoài đúng vào dịp sinh nhật lần thứ 34 trong trận cuối cùng của vòng bảng do đã nhận đủ 2 thẻ vàng. Zidane đã tự mình ghi bàn “kết liễu” Tây Ban Nha vào phút 91 trong trận đấu ở vòng 1/16. Pháp gặp lại Brazil ở tứ kết. Lão tướng 34 tuổi đã làm lu mờ tất cả dàn sao của Brazil bằng một phong độ đỉnh cao. Zizou được bầu chọn là cầu thủ xuất sắc nhất trận đấu.

Ghi bàn quyết định giúp Pháp loại Bồ Đào Nha ở bán kết, Zidane lại tiếp tục lập công trong trận chung kết trước Italia bằng cú sút phạt penalty theo phong cách panenka. Tuy nhiên, ông đã bị truất quyền thi đấu ở phút thứ 110 của hiệp phụ thứ 2 sau khi có pha thiết đầu công vào Matterazzi. Thiếu đi người cầm trịch lối chơi, một lần nữa Pháp thất thủ nhưng lần này là trên chấm phạt đền oan nghiệt.

Vào tháng 7 năm 2006 sau khi đạt danh hiệu quả bóng vàng World Cup, Zidane tuyên bố giã từ sự nghiệp quốc tế.

5. Lời kết

Nếu bậc tiền bối Michel Platini mang đến cho làng túc cầu một lối chơi hào hoa và lãng mạn ở vị trí tiền vệ, thì Zinedine Zidane đã nâng cấp nó trở thành một nét chấm phá trong nghệ thuật xử lý bóng. Không biết đến bao giờ những người yêu bóng đá mới lại được chứng kiến những pha bóng huyền thoại đã làm nên thương hiệu của “Gã hói”.