Tony Adams – Người thủ lĩnh bất tử của “Pháo thủ”

Nếu hỏi “Ai là người thủ lĩnh vĩ đại nhất Arsenal”, đáp án chính xác nhất là trung vệ Tony Adams. 15 năm làm đội trưởng, 669 trận đấu cùng 10 chức vô địch, chỉ với những thống kê đó, “Mr.Arsenal” đã nghiễm nhiên được nhìn nhận là một trong những cầu thủ vĩ đại nhất của Pháo thủ qua mọi thời đại. Ông đã thi đấu cả đời cho một CLB duy nhất, điều càng ngày càng hiếm hiện nay và ông cũng là tảng đá ở hàng phòng ngự của Arsenal. Adams – thủ lĩnh của Bộ Tứ Vệ nổi tiếng, có sự ăn ý tuyệt vời với người đá cặp Steve Bould và các hậu vệ cánh Lee Dixon, Nigel Winterburn. Xét về phương diện cá nhân, khó có thể tìm ra một cầu thủ tận tuỵ, gan góc và có thể truyền cảm hứng cho đồng đội tốt hơn Adams trong lịch sử của Arsenal.

1. Sự nghiệp qua những con số

Cá nhân

• Cầu thủ trẻ xuất sắc nhất năm của PFA: 1986-87
• Giải hạng nhất PFA / Đội hình tiêu biểu của năm: 1986-87, 1993-94, 1995-96, 1996-97
• Giải Ngoại hạng Anh 10 mùa: Từ 1992-93 đến 2001-02
• Giải thưởng Premier League 20 mùa: Từ 1992-93 đến 2011-12
• Đại sảnh danh vọng bóng đá Anh: 2004
• Liên minh bóng đá 100 huyền thoại

Arsenal

• Giải bóng đá hạng nhất: 1988-89, 1990-91
• Premier League: 1997-98, 2001-02
• Cúp FA: 1992-93, 1997-98, 2001-02
• Cúp Liên đoàn bóng đá: 1986-87, 1992-93
• Cúp Liên đoàn bóng đá thế kỷ: 1988
• Vô địch Cúp C1 Châu Âu: 1993-94
• FA Charity Shield: 1991, 1998

2. Tiểu sử

Tony Alexander Adams sinh ngày 10 tháng 10 năm 1966. Ông là HLV bóng đá và cũng là cựu cầu thủ người Anh. Adams đã dành trọn sự nghiệp 22 năm của ông để chơi ở vị trí hậu vệ cho Arsenal. Ông được coi là một trong những cầu thủ vĩ đại nhất mọi thời đại của Pháo thủ và có tên trong danh sách 100 Huyền thoại của Football League.

3. Sự nghiệp CLB

Adams gia nhập Arsenal từ khi chỉ là một cậu bé ngồi trên ghế nhà trường. Chỉ mất đúng 3 năm, ông đã thuyết phục được HLV đưa ông lên đội một. Đó là năm 1983, khi Adams vừa mừng sinh nhật tuổi 17 của mình. 3 năm sau, cái tên Tony Adams trở thành lựa chọn số 1 của Arsenal và không lâu sau đó, khi Adams mới 21 tuổi, ông chính thức đeo băng đội trưởng Pháo thủ.

Tony Adams kết hợp với 3 “bạn diễn” Lee Dixon, Nigel Winterburn và Steve Bould tạo thành bộ tứ vệ được mệnh danh là “famous four” vào thời điểm đó. Dưới sự dẫn dắt của HLV George Graham, một Arsenal đang xuống dốc không phanh bỗng dưng hồi sinh mạnh mẽ, mà nền tảng chính là hàng thủ. Adams là một trong những thủ lĩnh tiên phong của trào lưu bẫy việt vị tại Anh vào thời điểm đó. Không cần va chạm, không cần tranh chấp, anh vẫn khiến ngay cả những tiền đạo khét tiếng nhất cũng phải im lặng.

Kỷ luật của ông ở hàng phòng ngự được coi là nhân tố chính giúp Arsenal giành được chức vô địch League Cup 1986-87 và sau đó là hai lần vô địch First Division; lần đầu là mùa giải 1988-89 sau khi thắng Liverpool ở trận đấu cuối cùng của mùa giải, lần thứ hai là ở mùa giải 1990-91, chỉ thua một trận ở mùa giải đó. Trong mùa giải 1992-93, Adams cũng đã lập nên một kỷ lục khi là đội trưởng của CLB đầu tiên giành cú đúp vô địch League Cup và FA Cup, nâng cao cúp vô địch European Cup Winners’ Cup một năm sau đó.

Tuy nhiên, sự nghiệp của Tony Adams bất ngờ đối diện với viễn cảnh tiêu tan ngay thời điểm ông đang ở trên đỉnh cao sự nghiệp. Rượu là liều thuốc độc giết dần giết mòn Adams. Sau khi vị HLV mà Adams coi như người cha tinh thần, George Graham rời khỏi Arsenal, ông gần như ngày nào cũng chìm trong men rượu. Adams góp mặt trong hầu hết những vụ đánh nhau ở các quán bar vào mỗi đêm. Ông trở về nhà trong tình trạng thương tích đầy mình, hơi thở nồng nặc mùi rượu và cứ thế thiếp đi trong vô thức. Thế rồi, cũng trong một cơn say như bao cơn say khác, chiếc Ford Sierra do Adams điều khiển tông thẳng vào tường khiến ông bị bắt giam bốn tháng. Nhưng sau khi được thả, chứng nghiện rượu lại tiếp tục và gây ra nhiều sự cố, bao gồm việc chỉ chơi một trận đấu ở mùa giải 1993-94 mặc dù đang say rượu, rơi xuống cầu thang và cần 29 mũi khâu ở đầu, bắn vào bình chữa cháy và làm bùng phát ngọn lửa trong phòng vệ sinh dành cho người khuyết tật với đồng đội Ray Parlour tại Pizza Hut ở Hornchurch, nơi mà họ đang bị chế giễu bởi những người ủng hộ của các CLB đối thủ.

Sau bao nhiêu sự cố, Tony Adams đã quyết tâm cai nghiện rượu và đây mới chính là thời khắc đưa tên tuổi của Adams trở thành huyền thoại. Dứt được thần men, ông trở lại mạnh mẽ hơn bao giờ hết trên sân cỏ và tiếp tục cùng Arsenal chinh phục những đỉnh cao mới. Ông cùng Pháo thủ vô địch Premier League vào các mùa 1997-98, 2001-02 và trở thành cầu thủ đầu tiên trong lịch sử bóng đá Anh tính đến thời điểm đó, đeo băng đội trưởng của một CLB vô địch giải Anh trong 3 thập kỷ khác nhau.

Tony Adams giải nghệ năm 2002, kết thúc 19 năm gắn bó với Arsenal. Chiếc áo số 6 của ông suốt 4 năm tiếp theo không được trao cho bất kỳ cầu thủ nào và thực tế thì cũng không ai dám mặc lên số áo huyền thoại đó. Mãi tới năm 2006, HLV Wenger mới quyết định trao cho Philippe Senderos và hiện tại đang được mặc bởi Laurent Koscielny. Tuy nhiên, không một ai xứng đáng với số áo huyền thoại này.

4. Sự nghiệp quốc tế

Adams có trận ra mắt cho đội tuyển Anh trong trận đấu với Tây Ban Nha vào năm 1987, sau đó ông chơi ở Euro 88, ghi được một trong hai bàn thắng của đội tuyển Anh. Ông cũng là cầu thủ đầu tiên trong những cầu thủ được sinh ra sau chiến thắng ở World Cup 1966 có vinh dự khoác áo đội tuyển Anh.

Sau một khởi đầu đầy hứa hẹn trong sự nghiệp ở ĐTQG, Adams đã phải chịu một loạt những thất bại trong những năm đầu của thập niên 1990. Ông đã bị loại khỏi đội hình tham dự World Cup 1990 một cách đầy bất ngờ bởi HLV Bobby Robson và đã bỏ lỡ Euro 92 bởi chấn thương. Tuy nhiên, Adams vẫn giữ được một vị trí thường xuyên ở hàng phòng ngự, và sau khi Gary Lineker giã từ sân cỏ vào năm 1992, ông chia sẻ chiếc băng đội trưởng của đội tuyển Anh với David Platt, mặc dù vậy Adams đã trở thành đội trưởng đội tuyển Anh ngay trước khi Euro 96 diễn ra, đồng nghĩa với việc vị trí của Platt trở nên khó đảm bảo. Tuyển Anh vào đến bán kết của Euro 96, trước khi để thua trên chấm phạt đền trước tuyển Đức.

Khi HLV tuyển Anh Glenn Hoddle lấy lại chiếc băng đội trưởng từ Adams và trao cho Alan Shearer, đó là viên thuốc đắng mà Adams buộc phải nuốt.

Ông tiếp tục chơi cho “Tam sư”, và cuối cùng ông cũng được xuất hiện ở một vòng chung kết World Cup vào năm 1998. Giải đấu quốc tế cuối cùng của ông cũng là màn trình diễn thất vọng của đội tuyển Anh ở chiến dịch Euro 2000. Với việc Shearer giã từ ĐTQG sau giải đấu này, Adams đã lấy lại chiếc băng đội trưởng. Tuy nhiên, trong vòng vài tháng, tuyển Anh thất bại ở trận đấu tại vòng loại World Cup trước tuyển Đức vào tháng 10 năm 2000, đó là trận đấu cuối cùng được tổ chức tại SVĐ Wembley trước khi nó bị phá bỏ để xây dựng lại. Trận đấu đó là lần ra sân thứ 60 của Adams tại Wembley, đó là một kỷ lục. Với việc Sven-Göran Eriksson lên nắm quyền đội tuyển Anh và sự nổi lên của cầu thủ trẻ Rio Ferdinand, Adams giã từ ĐTQG trước khi Eriksson chọn lựa đội hình đầu tiên của ông ấy.

Ông cũng là tuyển thủ Anh cuối cùng ghi bàn trên SVĐ Wembley cho đội tuyển Anh trong chiến thắng 2-0 ở trận giao hữu trước Ukraine vào ngày 31 tháng 5 năm 2000. Đây cũng là lần đầu tiên Adams ghi bàn kể từ bàn thắng ông ghi được trong trận giao hữu đối đầu với Ả Rập Xê Út vào tháng 11 năm 1988, đây là một kỷ lục cho khoảng thời gian dài nhất giữa hai bàn thắng mà một cầu thủ ghi được cho đội tuyển Anh. Tổng cộng Adams đã ra sân 66 lần cho đội tuyển Anh và ghi được 5 bàn thắng.

5. Lời kết

Thành công là vậy nhưng cuộc đời cầu thủ của Adams cũng không hẳn chỉ có màu hồng. Trung vệ đến từ Romford mắc chứng nghiện rượu nặng từ những khi còn là thiếu niên. Đối với cầu thủ bình thường, chuyện uống rượu ăn mừng chiến thắng là thứ gì đó bình thường nhưng với Adams, rượu được coi như hơi thở. Sau này mỗi khi ai đó hỏi về Adams, HLV Wenger vẫn luôn ví von rằng: “Cậu ấy như một chiếc máy nghe nhạc, có những bài nhẹ nhàng nhưng cũng có những bài máu lửa đậm chất Rock. Adams chính là hình mẫu mà các cầu thủ khác có thể học hỏi để vươn tầm bản thân và bản lĩnh”. Thế nhưng, trong hoài niệm của hầu hết những fan Arsenal lâu năm thì ông chính là cầu thủ vĩ đại nhất trong tâm trí của họ.