Rustu Recber – Thủ lĩnh tinh thần của người Thổ

Nếu như Thổ Nhĩ Kỳ được coi là hiện tượng tại Euro năm 2008 thì Rustu Recber chính là một nét chấm phá trong bức tranh kiêu hùng mà HLV Fatih Terim khắc họa…

1. Sự nghiệp qua những con số

Cá nhân

• Đội hình toàn sao FIFA World Cup: 2002
• Đội UEFA của năm: 2002
• Thủ môn xuất sắc nhất thế giới của IFFHS năm 2002: Lần thứ 3
• Thủ môn xuất sắc nhất thế kỷ 21 của IFFHS: 23th
• FIFA 100

Fenerbahçe

• Süper Lig: 1995-96, 2000-01, 2004-05, 2006-07
• Cúp Atatürk: 1998

Beşiktaş

• Süper Lig: 2008-09
• Türkiye Kupası: 2008-09, 2010-11

Turkey

• Giải ba FIFA World Cup: 2002
• Bán kết UEFA Euro: 2008
• FIFA Confederations Cup Giải ba: 2003

2. Tiểu sử

Rüştü Reçber sinh ngày 10 tháng 5 năm 1973 là một cựu cầu thủ bóng đá và giám đốc thể thao người Thổ Nhĩ Kỳ. Trong sự nghiệp, anh từng chơi ở vị trí thủ môn cho các CLB Antalyaspor, Fenerbahçe, Barcelona và Beşiktaş.

Rüştü đóng vai trò quan trọng trong thành công của ĐTQG Thổ Nhĩ Kỳ, đặc biệt là tại Giải vô địch bóng đá thế giới 2002, giải đấu mà Thổ Nhĩ Kỳ cán đích ở vị trí thứ ba, còn riêng cá nhân anh được ghi danh vào đội hình tiêu biểu của giải. Đồng thời, anh hiện là người giữ kỷ lục ra sân của Thổ Nhĩ Kỳ với 120 trận đấu quốc tế.

3. Sự nghiệp CLB

• Sự nghiệp sớm và Fenerbahçe

Sinh ra ở Korkuteli, Rüştü bắt đầu sự nghiệp tại Antalyaspor sau khi chuyển vị trí chơi từ tiền đạo thành thủ môn. Những năm đầu trong sự nghiệp của mình, anh đã từ chối Galatasaray vì HLV Mustafa Denizli muốn anh bắt đầu vào đội thanh niên.

Sau khi ra mắt cho U21 Thổ Nhĩ Kỳ, Rüştü được Fatih Terim nói rằng anh sẽ trở thành thủ môn vĩ đại nhất trong lịch sử quốc gia. Năm 1993, anh gia nhập Big Three Fenerbahçe và dành mùa giải đầu tiên cho mượn ở Antalyaspor. Anh đã có được bước ngoặt để đời vào tháng 10 năm 1994, khi CLB và thủ môn bắt chính Engin İpekoğlu bị chấn thương ở chân trước Kayserispor. Vì vậy, anh đã vào sân thay thế và tiếp tục thi đấu 240 trận. Đồng thời, Rüştü cũng trở thành đội trưởng và cùng đội bóng của mình giành chiến thắng Süper Lig 2 lần liên tiếp.

• Barcelona  

Vào tháng 7 năm 2003, Rüştü đã tiến rất gần với việc ký hợp đồng với Arsenal, nhưng không may anh có tranh chấp với HLV Arsène Wenger. Vì vậy, anh quyết định gia nhập CLB La Liga Barcelona.

Rüştü xuất hiện lần đầu vào ngày 15 tháng 10 năm 2003 tại UEFA Cup lượt đi vòng hai trên sân nhà trước MK Púchov của Slovakia, trong chiến thắng 8-0. Anh chỉ có tổng cộng 7 trận đấu – 4 trận tại giải đấu, trong đó trận đầu tiên là chiến thắng 3-1 tại RCD Espanyol ở Derbi barceloní vào ngày 13 tháng 12.

• Quay trở lại Fenerbahçe, Beşiktaş

Chỉ chơi 4 trận đấu trong số 7 trận, Rüştü đã quay trở lại Fenerbahçe vào ngày 27 tháng 8 năm 2004 cho mùa giải mới. Vào ngày 28 tháng 7 năm 2005, anh được gia hạn thêm một năm nữa. Rüştü là thủ môn ra sân nhiều thứ hai Fenerbahçe với 294 trận thi đấu, chỉ đứng sau Volkan Demirel.

Sau khi giành chức vô địch giải đấu lần thứ ba vào năm 2006-07, Rüştü chuyển đến đối thủ Beşiktaş trong hợp đồng 3 năm, cùng với đồng đội Mehmet Yozgatlı. Rüştü đã giành chiến thắng trong giải đấu với đội bóng mới của mình vào năm 2008. Anh cũng đã giành được Cup Thổ Nhĩ Kỳ 2010 trong chung kết, trận đấu mà anh đã chơi trọn vẹn 120 phút.

4. Sự nghiệp quốc tế

Năm 1996, Rüştü khi đó mới chỉ 23 tuổi và là một trong ba cầu thủ trẻ nhất của tuyển Thổ Nhĩ Kỳ trên đất Anh. Còn Rüştü bây giờ đã là cầu thủ già nhất của Thổ Nhĩ Kỳ và đang giữ kỷ lục về số lần khoác áo đội tuyển (117 lần). Anh là thủ môn số một trong bảy trận đấu tại EURO 96 và EURO 2000. Ở tuổi 35, Rüştü trở thành cầu thủ Thổ Nhĩ Kỳ già nhất từng chơi tại một kỳ EURO. Quay ngược dòng quá khứ, Rüştü chính là người hùng ở VCK World Cup 2002, khi góp phần đưa những ngôi sao hình lưỡi liềm đoạt hạng ba thế giới.

Từng nhiều lần được tôn vinh như khi cùng đội tuyển Thổ Nhĩ Kỳ giành HCĐ World Cup 2002, là “Thủ môn hay nhất thế giới” năm 2003, “Top 100 của FIFA” năm 2004, Rüştü là một thủ môn đại diện cho phong cách bắt bóng hiện đại điển hình. Không lòe loẹt như Jorge Campos (Mexico) hay có thân hình hộ pháp như danh thủ Chilavert (Paraguay), Rüştü là sự kết hợp tinh hoa, là sự giao thoa giữa hai thế hệ. Nhanh – mạnh- dũng cảm và phản xạ tốt, Rüştü luôn là thủ lĩnh tinh thần đáng tin cậy cho toàn đội những phút thi đấu trên sân.

Ở EURO 2008, Thổ Nhĩ Kỳ đã chơi quá hay trong những trận vòng bảng. Tuy nhiên, tuổi tác đã đẩy anh lên hàng ghế dự bị. Rồi định mệnh khéo xoay vần khi mang chiếc thẻ đỏ tới cho thủ thành Demirel Volkan ở những phút cuối vòng bảng. Và cơ hội lớn đã bất ngờ tới với Rüştü. Số phận đã mang anh tới cuộc tái ngộ với Croatia như một sự sắp đặt, vì với một thủ môn sẽ kết thúc sự nghiệp thi đấu quốc tế sau EURO 2008 như Rüştü, việc “đột nhiên” được bắt chính trong trận gặp Croatia là cả một giấc mơ. Hơn thế, anh chính là thành viên duy nhất còn sót lại trong đội hình Thổ Nhĩ Kỳ trong trận đấu với Croatia tại EURO 1996. Trận đó, Thổ Nhĩ Kỳ thua 0-1 bằng cú xoạc bóng quỷ quyệt của Vlaovic, bóng chui qua giữa hai chân Rüştü vào lưới.

Trở lại với trận gặp Croatia ở tứ kết EURO, dù mắc sai lầm trong bàn thua duy nhất của đội, nhưng Rüştü đã tỏa sáng ở loạt đấu luân lưu. Chính anh là người đẩy thành công quả đá phạt cuối cùng của Mladen Petric, đưa Thổ Nhĩ Kỳ lần đầu tiên trong lịch sử lọt vào vòng bán kết của một giải bóng đá tầm cỡ lục địa già.

5. Lời kết

Thế giới phải chú ý tới Recber Rustu từ năm 2002. Làng túc cầu từng chứng kiến Peter Schmeichel, từng nghe rất nhiều về Oliver Kahn, nhưng không ai giống Rustu cả. Có lẽ là do đường kẻ đen dưới đôi mắt của anh ấy, hoặc mái tóc giống như Zorro. Hoặc có lẽ do Rustu bất ngờ trở thành người hùng, sử dụng “nắm đấm” để đưa một Thổ Nhĩ Kì không được đánh giá cao tiến tới bán kết của giải đấu lớn nhất hành tinh.

Rustu không thiếu những sai lầm, nhưng bên cạnh đó anh cũng thật sự phi thường. Thân hình “hộ pháp” khiến đối phương rất khó ghi bàn trước Thổ Nhĩ Kỳ trong những tình huống cố định. Rustu luôn đứng cao so với khung thành, tạo điều kiện để hàng phòng ngự dâng lên và áp sát đối phương quyết liệt. Quan trọng hơn, khả năng phân phối bóng của Rustu đạt đẳng cấp thế giới. Kể từ sau thành công năm 2002, Thổ Nhĩ Kỳ chưa thể vượt qua vòng loại World Cup thêm bất cứ lần nào, chứ chưa nói đến việc lặp lại thành tích lọt vào bán kết. Nhưng Rustu cũng để lại dấu ấn với 120 lần khoác áo tuyển quốc gia, có một sự nghiệp thăng trầm bao gồm cả những tranh cãi, sai lầm hay những khoảnh khắc xuất thần. Với nhiều người yêu bóng đá, Rustu là người duy nhất mở rộng tầm mắt của chúng ta về cuộc chiến ở vị trí thủ môn.