Roberto Baggio – “Đuôi ngựa thần thánh” và sự nuối tiếc của Azzurri

Roberto Baggio, biểu tượng của bóng đá đẹp Italia nhưng cũng là một minh chứng sống về sự nghiệt ngã của số phận. Sự nghiệp của ông như một bộ phim lãng mạn nhưng kết thúc trong nước mắt. Đối với người dân của thị trấn Caldogno, miền Bắc Italy, ông chỉ là một trong số những người dân thường sống ở đó, không phải là một huyền thoại của Calcio, người đã đem đến biết bao cảm xúc từ những bàn thắng, những câu chuyện đời và túm tóc đuôi ngựa phất phơ trên sân cỏ.

1. Sự nghiệp qua những con số

Cá nhân

• Golden Guerin: 1985 
• Giải thưởng Bravo: 1990
• Cup Vua phá lưới UEFA Cup Winners’: 1990-1991 (9 bàn thắng) 
• Cầu thủ bóng đá thế giới của năm: 1993 
• Ballon d’Or: 1993 (Vị trí thứ hai), 1994 (Vị trí thứ tám)
• Cầu thủ xuất sắc nhất thế giới của FIFA: 1993 (Vị trí thứ ba), 1994 (Vị trí thứ năm)
• Cầu thủ bóng đá châu Âu của UNICEF mùa giải 1992-93 
• Quả bóng bạc FIFA World Cup: 1994 
• Đội hình toàn sao FIFA World Cup: 1994 
• Giải thưởng Don Balons: 1994 
• Super Onze d’Or (vị trí thứ tư): 1995 
• Vua kiến tạo Serie A: 1995-96 
• Giải bóng đá thế giới – 100 cầu thủ vĩ đại nhất thế kỷ 20: 1999 
• Guerin Sportivo ‘I 50 Grandi del Secolo’: 1999 
• Cầu thủ người Ý của thế kỷ 20 của IFFHS: 1999 
• Cầu thủ châu Âu thế kỷ 20 của IFFHS: 1999 
• France Football ‘s cầu thủ bóng đá của thế kỷ: 1999 
• Placar ‘s ‘100 Craques làm Século’: 1999 
• Cầu thủ thế kỷ của Ý: 2000 
• FIFA XI: 2000, 2002 
• Guerin d’Oro với Brescia Calcio: 2001 
• Giải thưởng ‘Sách bóng đá hay nhất’ tại Oscar bóng đá Ý: 2001 
• Giải thưởng ‘Cầu thủ được yêu thích nhất’ tại Oscar bóng đá Ý: 2002 
• Bàn chân vàng: 2003 
• FIFA 100: 2004 
• Giải thưởng Giuseppe Prisco: 2004 
• Huyền thoại CLB Juventus FC 50 
• Đại sảnh Danh vọng bóng đá Ý: 2011 
• Quý ông di Platino: 2015 
• Fiorentina mọi thời đại XI 
• Huyền thoại IFFHS 
• Juventus XI vĩ đại nhất mọi thời đại: 2017

Juventus 

• Serie : 1994-95
• Coppa Italia: 1994-95
• Cúp UEFA: 1992

AC Milan 

• Serie A: 1995

ĐTQG Italila

• Á quân FIFA World Cup: 1994 

2. Tiểu sử

Roberto Baggio (sinh 18 tháng 2 năm 1967) tại Caldogno, Veneto. Ông là một cựu cầu thủ bóng đá chuyên nghiệp người Ý, một trong những cầu thủ tài năng và nổi tiếng nhất thập niên 1990 cũng như những năm đầu thập niên 2000. Baggio từng cùng đội tuyển Ý tham dự 3 kỳ World Cup, và là cầu thủ Ý duy nhất ghi được bàn thắng trong cả ba kỳ. Ông là cầu thủ xuất sắc nhất của đội tuyển Ý tại World Cup 1994.

3. Sự nghiệp CLB

• Sự nghiệp sớm

Baggio gia nhập đội trẻ Caldogno năm 9 tuổi và đến năm 11 tuổi, ông đã ghi được 45 bàn thắng, 20 pha kiến tạo chỉ sau 26 trận đấu. Tài năng của Baggio bắt đầu được biết đến rộng rãi hơn và đã được CLB Vicenza mua lại với giá 300 bảng Anh.

• Vicenza

Chỉ sau 2 năm gia nhập Vicenza, Baggio đã trở thành niềm hy vọng và tự hào của đội bóng khi ghi đến 110 bàn thắng sau 120 lần ra sân, giúp ông giành suất đá chính ở đội một tại giải Serie C1 khi chỉ mới 16 tuổi. Chàng tiền đạo trẻ chỉ cao vỏn vẹn 1m75 là nhân tố chính trong việc giúp đội bóng thăng hạng lên chơi Serie B và khiến những tên tuổi lớn khác tại Ý bắt đầu chú ý vào anh chàng có phong cách chơi bóng giống với Zico.

Tại mùa giải cuối cùng Baggio chơi cho Vicenza, một chấn thương nghiêm trọng trong trận gặp Rimini đã đe dọa đến sự nghiệp thi đấu của ông. Ở cái tuổi 18, Baggio được các bác sĩ phẫu thuật cho lời khuyên rằng ông nên nghỉ thi đấu vĩnh viễn, và bối cảnh xảy ra không thể tồi tệ hơn khi chỉ còn 2 ngày nữa là hợp đồng chuyển nhượng giữa Baggio và Fiorentina hoàn tất.

• Fiorentina

Fiorentina giữa những năm 80 chỉ là một CLB hạng xoàng đang ngụp lặn tại Serie A và chưa bao giờ được xem là một đối trong của giải đấu. Vậy mà họ đã chi đậm 1,5 triệu bảng Anh để có được chữ ký của Baggio. Chỉ trong mùa giải đầu tiên sau khi Baggio cập bến, “The Viola” đã cán đích Seria A ở vị trí thứ 5 và lọt vào bán kết Coppa Italia để rồi người hâm mộ Florence tin rằng ông sẽ vực dậy Fiorentina như cái cách mà Diego Maradona đang làm với Napoli.

Ở mùa giải 1988-89, Baggio đã đạt được bước tiến lớn trong sự nghiệp khi ghi 9 bàn tại Coppa Italia và 15 bàn tại Seria A, đạt thành tích thứ 3 chung cuộc cho danh hiệu “Vua phá lưới”. Ngoài ra, sự bùng nổ của ông giúp “The Viola” cán đích ở vị trí thứ 7 và giành suất dự Europa League. Ở Florence, Baggio cùng với Stefano Borgonovo tạo nên bộ đôi “B2” trứ danh một thời, ghi đến 29 bàn trong tổng số 44 bàn thắng trong mùa giải đó và nâng tầm Borgonovo trở thành một biểu tượng tại “The Viola”.

Tuy nhiên Fiorentina đã rơi vào cơn khủng hoảng ở mùa giải 1989-90, dù vậy Baggio vẫn một tay kéo đoàn quân áo tím vào trận chung kết UEFA Cup và chỉ chịu thua trước Juventus. Tính riêng tại Seria A, ông là chân sút xuất sắc thứ hai của giải đấu với 17 bàn thắng, chỉ sau “Thiên nga Trắng” Marco van Basten. Trong 136 trận thi đấu cho “The Viola”, Baggio ghi 55 bàn thắng trên mọi mặt trận.

• Juventus

Năm 1990, Baggio chuyển sang chơi cho CLB Juventus, một trong những đối thủ của Fiorentina với giá 8 triệu bảng. Đây là một mức giá chuyển nhượng kỷ lục thế giới cho một cầu thủ bóng đá vào thời điểm đó.

Vào ngày 7 tháng 4 năm 1991, Baggio đã từ chối thực hiện quả penalty. Người được chọn thay thế Baggio là De Agostini đã không tận dụng được cơ hội khiến cho Juventus thua trận. Khi bước ra ngoài đường pitch, ông đã tiến đến nhặt một chiếc khăn bị CĐV Fiorentina ném trên sân. Điều đó gây ra sự phẫn nộ đối với CĐV của Juventus. Đáp lại, Baggio chỉ phát biểu ngắn gọn: “Trái tim tôi luôn luôn mang màu tím.”.

Trong mùa giải 1991-92, Baggio dần hòa nhập vào lối chơi của Juventus và dưới thời của HLV Giovani Trapattoni, ông trở lại là một trong những chân sút đáng sợ nhất Serie A với 18 bàn thắng. Tuy nhiên, Juventus đã không thể giành Scudetto với AC Milan cũng như chịu thua trước Parma tại chung kết Coppa Italia. Ở mùa giải 1992-93 cũng là một mùa giải bùng nổ với riêng Baggio khi ông cùng Bianconeri giành được Europa League, tiếp tục về nhì trong cuộc đua tới danh hiệu “Vua phá lưới” Serie A. Tính riêng trong năm 1993, Baggio đã ghi đến 39 bàn thắng, được FIFA bình chọn là cầu thủ xuất sắc nhất châu Âu và thế giới.

Khi ông đang là một cầu thủ cực kỳ quan trọng của “Bà đầm già” thì Marcelo Lippi xuất hiện và đặt Baggio ra khỏi kế hoạch của đội bóng với mục đích để phát triển tài năng trẻ. Cuối cùng sau 5 mùa giải chơi cho Juventus, Baggio đã ra sân 200 lần và ghi được 110 bàn thắng, đứng vào danh sách 9 chân sút vĩ đại nhất CLB, xêp thứ 6 trong những cầu thủ ghi bàn nhiều nhất tại Coppa Italia.

• AC Milan

Những động thái cứng rắn và có phần ‘thù địch’ bởi chính Lippi, chủ tịch Luciano Moggi và Agnelli, Baggio đã không còn lựa chọn nào khác ngoài việc rời khỏi thành Turin. Giữa những sự giành giật không khoan nhượng từ Inter, Real Madrid, Manchester United và Blackburn Rovers, Baggio cuối cùng cũng tìm được bến đỗ trong màu áo sọc đỏ-đen thành Milan với bản hợp đồng có giá trị 6,8 triệu bảng Anh.

Mặc dù bị dính chấn thương ngay từ mùa giải đầu tiên thi đấu cho AC Milan, Baggio vẫn kịp thời quay trở lại và giúp đội bóng vô địch Serie A. Thế nhưng, khi Oscar Tabarez đẩy Baggio sang cánh trái và xuống chơi hộ công ngay sau George Weah, ông đã không còn giữ được phong độ. Ngay lập tức, Tabarez cho ông ngồi ghế dự bị thường xuyên. Cuối cùng, ông rời CLB với 19 bàn thắng sau 67 lần ra sân trên mọi đấu trường.

• Bologna

Năm 1997, khi Baggio đánh tiếng muốn sang đầu quân cho Parma thì Carlo Ancelotti đã từ chối với lý do ông sẽ không thích hợp trong hệ thống chuyến thuật 4-4-2 của mình. Do đó, khi Baggio thi đấu thành công trong màu áo của Bologna, vị chiến lược gia này đã nói rằng việc từ chối Baggio là một sai lầm to lớn trong sự nghiệp của mình.

Baggio đã có một mùa giải vượt trội khi ghi được 22 bàn thắng ở Serie A, cũng như cung cấp 9 pha kiến tạo, đưa Bologna đến vị trí thứ tám và giành vé tham dự UEFA Intertoto Cup. Vào đầu mùa giải tiếp theo, Baggio đã cắt đuôi ngựa như thể hiện sự tái sinh của ông. Baggio được bầu làm đội trưởng của Bologna trong một phần của mùa giải, trước khi trao chiếc băng đội trưởng cho Giancarlo Marocchi. Vào ngày 11 tháng 1 năm 1998, Baggio đã có trận đấu thứ 300 tại Serie A trong trận hòa 0-0 với Empoli.

• Inter Milan

Sau World Cup 1998, Baggio chuyển đến Inter-CLB mà ông đã mơ ước thời thơ ấu. Một lần nữa, sự nghiệt ngã đến như định mệnh đã giày xéo tâm hồn và đôi chân của chàng tiền đạo hào hoa bậc nhất bóng đá Ý. Những chính sách bảo thủ của ban lãnh đạo Inter làm cho Baggio bị hạn chế khả năng chơi bóng. Ông chỉ ghi 4 bàn sau 18 lần ra sân trong mùa giải Serie A. Chưa hết, vận đen mang tên Marcelo Lippi không dừng đeo đuổi anh khi “Gã đầu bạc” chuyển đến Meazza, và lần này Lippi lại quyết tâm loại Baggio ra khỏi kế hoạch của mình.

• Brescia

Ở tuổi 33, Baggio quyết định ra đi lần nữa để tìm bến đỗ cuối cùng, và lần này Brescia là điểm đến. Chỉ bốn năm cuối cùng trong sự nghiệp, Baggio đã giúp Brescia – một CLB mà việc trụ hạng luôn là vấn đề chủ yếu đã cán đích ở vị trí giữa bảng xếp hạng trong 2 mùa giải và không bị xuống chơi ở Serie B. Chiếc áo số 10 mà Baggio mặc tại Brescia đã được treo vĩnh viễn như để tri ân đến một trong những tiền đạo xuất sắc nhất lịch sử bóng đá Ý nói riêng và thế giới nói chung.

4. Sự nghiệp quốc tế

Baggio được triệu tập cho World Cup đầu tiên vào năm 1990. Ông đã ghi hai bàn trong suốt giải đấu. Trong vòng 1/16 với Uruguay, nơi mà Ý đã thắng với tỷ số 2-0, Baggio cũng đã ghi một bàn thắng từ một cú đá phạt trực tiếp, nhưng đó là một bàn thắng không hợp lệ. Trong trận tranh huy chương đồng với Anh, Baggio trở lại đội hình xuất phát, chơi phía sau Schillaci. Ông đã ghi bàn thắng trong trận đấu sau khi cướp bóng từ Peter Shilton. Sau World Cup, Baggio không được Vicini triệu tập thường xuyên cho các trận đấu vòng loại Euro 1992, ông chỉ xuất hiện ba lần và ghi hai bàn thắng khi Ý không thể tham dự giải đấu.

Trưởng thành từ World Cup 1990, Baggio được xem là niềm hy vọng của “Azzuri” tại Mỹ năm 1994, nơi ông đã ghi 5 bàn thắng quan trọng đưa Ý vào chơi trận chung kết với Brazil. Baggio là người đã khởi xướng giấc mơ vô địch, làm hàng triệu con tim của đất nước hình chiếc ủng thổn thức và kỳ vọng. Nhưng nghiệt ngã thay, chính Baggio cũng là người chôn vùi giấc mơ đó. Cú sút hỏng trên chấm luân lưu trong trận chung kết đã đặt dấu chấm hết cho giấc mơ vô địch sau 12 năm ròng rã chờ đợi.

Tại World Cup 1998, Baggio không được vào sân thường xuyên nhưng ông đã ghi được 2 bàn thắng và trở thành cầu thủ Ý đầu tiên ghi bàn tại ba kỳ World Cup khác nhau, đưa ông ngang hàng với Christian Vieri và Paolo Rossi trở thành cầu thủ ghi bàn hàng đầu tại World Cup của Ý. Mặc dù có màn trình diễn cho Ý ở World Cup 1990, 1994 và 1998 nhưng ông chưa bao giờ thi đấu ở Euro và hiện tại Baggio cũng là cầu thủ người Ý có nhiều cú hat-trick nhất mà chưa từng chơi ở Giải vô địch châu Âu.

5. Lời kết

Ngày ấy …Baggio không như Maldini, Baresi, hay Totti. Ông không trung thành tuyệt đối với bất cứ một đội bóng nào cả, ông đã chuyển đến rất nhiều đội bóng lớn ở Italia, nhưng khi ra đi, phía sau lưng không phải là sự giận dữ hay trách móc, mà vẫn là tình yêu vô bờ bến của những người đã lỡ yêu Baggio say đắm. Roberto Baggio, chàng lãng tử với mái tóc đuôi ngựa, tung hoành ngang dọc trên khắp các mặt sân cỏ nước Ý đã thổi một làn gió mát vào sự oi bức của khung cảnh khô cằn vì những toan tính phòng ngự cứng nhắc. Ông giống như một cơn gió, chợt đến rồi chợt đi, tự do tự tại nhất, không ai có thể níu giữ. Lại phóng khoáng mà vô hình tuyệt đối. Chỉ khi gió làm lay động vạn vật, người ta mới biết nó tồn tại. Để rồi khi nó đi qua, để lại là nỗi tiếc nuối ngẫn ngơ của những kẻ đã say mê cơn gió mát này.