Raymond Kopa – Vị tướng Napoleon của bóng đá Pháp

Ngày 7 tháng 1 năm 2017, trong ánh nắng ấm áp đầu xuân chiếu rọi mặt cỏ Santiago Bernabeu, 4 Quả bóng Vàng được xếp ngay ngắn chờ Cristiano Ronaldo giương cao. Cầu thủ người Bồ Đào Nha sẽ ăn mừng danh hiệu cao quý này trước toàn bộ người hâm mộ Real Madrid trên khán đài cùng những huyền thoại khác của CLB. Luis Figo, Michael Owen, Ronaldo và Zinedine Zidane, những chủ nhân khác nhau của Quả bóng Vàng từng khoác lên mình màu áo trắng đều đã tề tựu hôm nay để chúc mừng người đàn em. Fabio Cannavaro không đến nhưng vẫn gửi lời chúc qua màn hình lớn. Đứng xen giữa bốn Quả bóng Vàng chói lóa và bốn huyền thoại lẫy lừng kia lại là một người đàn ông đã già. Trong đám cổ động viên trẻ tuổi ngồi trên khán đài kia, không phải ai cũng biết tới ông. Phải rồi, ngay cả người đàn ông này cũng thừa nhận, khi dạo bước trên những con phố cổ tại quê nhà Reims, chỉ những người già mới nhận ra ông. Nhưng nếu những người trẻ chịu khó tìm hiểu, họ sẽ biết được, ông cũng là một huyền thoại, nhân chứng sống hiếm hoi còn lại cho thời kì huy hoàng của Real Madrid trong thập niên 50. Ông là Raymond Kopa.

1. Sự nghiệp qua những con số

Cá nhân

• Quả bóng vàng: 1958; Á Quân: 1959; Vị trí thứ ba: 1956, 1957
• Đội hình toàn sao FIFA World Cup: 1958
• Etoile d’Or: 1960
• Cầu thủ xuất sắc nhất của Pháp: 1961
• FIFA X: 1963
• Thế giới bóng đá thế giới XI: 1963
• World Soccer: 100 cầu thủ bóng đá vĩ đại nhất mọi thời đại
• Bàn chân vàng : 2006
• Giải thưởng của UEFA: 2010
• FIFA 100

Reims

• Division 1: 1952–53, 1954–55, 1959–60, 1961–62
• Latin Cup: 1953
• Division 2: 1965–66

Real Madrid

• La Liga: 1956–57, 1957–58
• European Cup: 1956–57, 1957–58, 1958–59
• Latin Cup: 1957

ĐTQG Pháp

• Vị trí thứ ba FIFA World Cup: 1958

2. Tiểu sử

Raymond Kopa sinh ngày 13 tháng 10 năm 1931 – mất ngày 3 tháng 3 năm 2017). Ông là cựu cầu thủ bóng đá Pháp từng chơi ở vị trí tiền vệ. Tên tuổi của Kopa gắn liền với đội tuyển Pháp trong thập niên 1950. Ông từng giành Quả Bóng Vàng năm 1958.

3. Sự nghiệp CLB

• Stade de Reims

Sở hữu kĩ thuật chơi bóng điêu luyện và khéo léo ngay từ khi còn nhỏ, Kopa sớm gây được sự chú ý qua những kì thi tuyển cầu thủ cho các CLB chuyên nghiệp. Nhưng lối đá đó lại gây ra sóng gió trong lòng chính nước Pháp khi giới mộ điệu cho rằng, ông chơi… quá kĩ thuật. Pháp, một quốc gia bị chia rẽ bởi hai trường phái chính trị đối lập, tả-hữu, lại bị chia rẽ bởi một nhân vật trong giới bóng đá. Cánh hữu chỉ trích thứ “bóng đá lãng mạn” của Kopa là không hiệu quả. Cánh tả thì lại đề cao tính chất giải trí và chơi bóng vì niềm vui của ông. Rốt cuộc, phải sau hai năm mài giũa trong màu áo CLB hạng 2 Angers, tháng 10 năm 1951, ông mới chính thức được CLB hùng mạnh nhất nước Pháp vào thời điểm đó, Stade de Reims chiêu mộ. Chỉ mất 1 năm trong màu áo mới, danh tiếng của Kopa đã bay lên tận trời xanh. Tại đây, ông đã giành được 2 chức vô địch Pháp vào các năm 1953 và 1955. Ông cùng với Reims đã lọt vào trận chung kết Cúp C1 châu Âu đầu tiên năm 1956, thất thủ trước Real Madrid với Alfredo Di Stéfano 3-4.

• Real Madrid

Những cầu thủ số 1 luôn sẽ có điểm đến là những đội bóng số 1 và ở thời điểm đó, Real Madrid là số 1 thế giới. Trong đội hình đội chủ sân Bernabeu khi ấy đã có những tiền đạo cự phách như Alfredo di Stefano hay Ferenc Puskas, chân chạy cánh tốc độ trong hình dáng của Francisco Gento, họ chỉ thiếu một tiền vệ tấn công biến ảo ở khu vực trung lộ. Raymond Kopa phù hợp với mọi tiêu chí mà Real yêu cầu. Mức giá chuyển nhượng kỉ lục thời đó tương đương với 38,000 Bảng Anh được chi ra để mang Kopa về Madrid.

3 năm tại Tây Ban Nha là 3 năm phi thường của Kopa trong màu áo trắng. Họ thống trị đấu trường quốc nội, bành trướng thế lực tại châu Âu và vươn tầm ảnh hưởng ra cả thế giới với 2 chức vô địch Tây Ban Nha, 3 Cúp châu Âu và 1 Cúp Liên lục địa. Người ta gọi thế hệ ngôi sao Real Madrid năm 2000 và 2009 là Galacticos, nhưng Kopa cùng Di Stefano, Puskas, Gento hay Jose Santamaria mới xứng đáng là thế hệ Galacticos đầu tiên, đi đầu và thành công rực rỡ nhất, vượt trội hơn mọi thế hệ kế cận.

• Quay trở về Reims

Kopa trở về Pháp trong mùa bóng 1959-60 để kết thúc sự nghiệp với Reims. Ông có thêm được 2 chức vô địch Pháp vào các năm 1960 và 1962. Tổng cộng, ông đã ghi được 75 bàn thắng trong 346 trận chơi ở Ligue 1, và là cầu thủ Pháp đầu tiên nhận được Quả bóng vàng châu Âu vào năm 1958.

Khi trở về Pháp, Kopa đã phát động một phong trào đấu tranh của các cầu thủ chống lại các bản hợp đồng hà khắc (các cầu thủ bị hợp đồng cột chặt vào CLB, đến 35 tuổi mới có thể ra đi theo ý mình). Việc này đã làm ông bị kỉ luật 6 tháng (ông giải nghệ ngay sau đó) nhưng đã dẫn đến sự ra đời của Hiệp hội cầu thủ nhà nghề để bảo vệ quyền lợi các cầu thủ. Đây là một cuộc cách mạng trong làng bóng đá Pháp.

4. Sự nghiệp quốc tế

Thi đấu cho đội tuyển Pháp, Kopa ghi được 18 bàn thắng trong 45 trận từ năm 1952 đến 1962. Ông giành giải ba cùng đội tuyển Pháp tại World Cup 1958 tại Thuỵ Điển, chỉ chịu dừng bước ở bán kết trước đội tuyển Brasil. Đồng thời,ông cũng được bầu chọn là Cầu thủ xuất sắc nhất World Cup tại World Cup 1958 và Cầu thủ trẻ xuất sắc nhất World Cup tại World Cup 1954. Kopa cũng là cầu thủ duy nhất cho đến nay có được cả hai danh hiệu này.

5. Lời kết

Một huyền thoại của làng bóng đá Pháp và thế giới vừa về với cõi vĩnh hằng. Qua đời ở tuổi 85 hôm 03 tháng 3 năm 2017, Raymond Kopa, Quả Bóng Vàng năm 1958, nhạc trưởng của câu lạc bộ Reims, Real Madrid cũng như của đội tuyển quốc gia Pháp, đã để lại trên các sân cỏ châu Âu dấu ấn không bao giờ phai mờ của một tài năng đi tiên phong.