Lev Yashin – Huyền thoại “Nhện đen” mang trái tim sư tử

Không phải vô cớ mà giải thưởng thường niên mang tên Lev Yashin ra đời từ năm 1994 để trao cho Thủ môn xuất sắc nhất thế giới. Bởi đơn giản, Lev Yashin đã trở thành “người gác đền” bất tử của mọi thời đại. Ngày nay, nếu các bạn có trầm trồ với những pha cản phá penalty của Casillas, khả năng chỉ huy hàng phòng ngự của Buffon, hay kỹ năng chơi bóng ngoài vòng cấm địa của Neuer thì hãy nhớ rằng tất cả họ đều có chung một người thầy, đó là Lev Yashin vĩ đại !

1. Sự nghiệp qua những con số

Cá nhân

• Thủ môn xuất sắc nhất châu Âu (Dựa trên bảng xếp hạng Ballon d’Or): 1956, 1957, 1959, 1960, 1961, 1963, 1964, 1965
• Thủ môn Liên Xô của năm: 1960, 1963, 1866
• Đội vô địch châu Âu của giải đấu UEFA: 1960
• FIFA XI: 1963, 1968
• Thế giới bóng đá thế giới XI: 1963, 1964, 1966, 1967,
• Đội vô địch châu Âu của giải đấu UEFA: 1964
• Huân chương Lênin: 1967
• Đội bóng trong mơ FIFA World Cup: 2002
• Cầu thủ vàng của Nga: 2003

Dynamo Moscow

• Vô địch Soviet Top League: 1954, 1955, 1957, 1959, 1963
• Á quân: 1950, 1956, 1958, 1962, 1967, 1970
• Vô địch Cúp Liên Xô: 1953, 1967, 1970
• Á quân: 1955

Liên Xô

• Vị trí thứ 4 World Cup FIFA: 1966
• Vô địch Giải vô địch bóng đá châu Âu UEFA: 1960
• Á quân: 1964
• Huy chương vàng Olympic Games: 1956

2. Tiểu sử

Lev Ivanovich Yashin sinh ngày 22 tháng 10 năm 1929 – mất ngày 20 tháng 3 năm 1990. Sinh tại Moskva trong một gia đình công nhân, ông cống hiến toàn bộ sự nghiệp cho CLB bóng đá Dynamo Moskva từ 1949 đến 1971, giành 5 chức vô địch và 3 cúp quốc gia liên bang Xô Viết. Ông cũng giành được một chức vô địch hockey trên băng Liên Bang Xô Viết năm 1953.

3. Sự nghiệp CLB

• Dynamo Moscow

Mùa hè 1942, giữa những năm tháng mịt mù khói lửa của Thế chiến thứ II, cậu bé Yashin bắt đầu làm phụ việc thợ tiện trong nhà máy chế tạo công cụ cơ khí Tusino ở Moskva khi mới 13 tuổi. Ông cũng chơi bóng như bao đứa trẻ khác và tham gia đội bóng thiếu niên của nhà máy dưới sự dẫn dắt của HLV đầu tiên trong đời là Ivan Subin. Yashin bắt đầu bộc lộ năng khiếu và tỏ ra vượt trội so với các đồng đội.

Khi chiến tranh đã lùi lại phía sau, công cuộc tái thiết và phát triển đất nước trở thành sự nghiệp của toàn dân. Thể thao Liên Xô cũng phát triển rực rỡ trong những năm tháng đó. Năm 1949, Yashin được HLV dạy cả hai môn bóng đá và khúc côn cầu Alekxei Chernyisov mời về chơi CLB thể thao lừng danh của thủ đô Dinamo Moskva. Khi đó, Yashin cũng đã 20 tuổi, độ tuổi tương đối muộn đối với một cầu thủ muốn theo đuổi sự nghiệp thi đấu bóng đá chuyên nghiệp.

Mòn mỏi trên ghế dự bị sau 3 lần nỗ lực ghê gớm nhưng bất thành để giành vị trí thủ môn trong đội hình chính thức của đội bóng đá CLB này, Yashin đã nghĩ tới việc rẽ sang một con đường khác, đó là khúc côn cầu trên băng. Với tư cách thủ môn đội khúc côn cầu Dynamo Moskva, ông đã giành được Cúp QG khúc côn cầu Liên Xô (1953).

Nhưng rồi cơ hội đã tới để Yashin có thể ra sân còn bóng đá thế giới có được thủ môn vĩ đại nhất của nó. Khomich bị chấn thương và ông được vào sân thi đấu chính thức. Kể từ đó, sự nghiệp thi đấu của ông lật sang một trang mới. Yashin bước ra ánh sáng và không có gì, kể cả bộ quần áo đen kịt đặc biệt ông mặc khi thi đấu có thể che lấp tài năng rực rỡ chưa từng có và có lẽ sẽ không bao giờ có nữa của làng bóng đá.

Tài năng sân cỏ của Yashin đã giúp cho các đội bóng của ông có được thành tích tốt nhất còn bản thân ông đã trở thành biểu tượng cho một thủ môn hoàn hảo. Tất cả mọi chân sút đều tự hào nếu ghi được bàn vào lưới Yashin. Ông là người duy nhất từng được nhận Quả bóng vàng dành cho Cầu thủ xuất sắc nhất năm của châu Âu (vào năm 1963). Ông cũng nổi tiếng với thành tích chặn được khoảng 150 quả penalty trong sự nghiệp thi đấu, thành tích mà có lẽ không thủ môn nào khác làm được.

4. Sự nghiệp quốc tế

Chẳng phải đợi đến vòng chung kết Euro đầu tiên vào năm 1960, các tín đồ của môn túc cầu giáo đã biết đến và ngưỡng mộ tên tuổi của thủ môn mang biệt danh “Con nhện đen” với những pha “bay như chim” trong khung thành cùng biệt tài cản phá penalty. Trước đó 4 năm, Yashin từng giúp Liên Xô giành huy chương vàng môn bóng đá nam tại Olympic Melbourne.

Tuy nhiên, Euro 1960 vẫn là cột mốc đáng nhớ nhất trong sự nghiệp vĩ đại của Lev Yashin. Đúng là Liên Xô đã có phần may mắn khi được vào thẳng vòng chung kết sau khi Tây Đức, Italia và Anh từ chối tham dự còn Tây Ban Nha bị chế độ độc tài Franco cấm đến Liên Xô thi đấu. Nhưng không vì thế mà phủ nhận những màn trình diễn chói sáng của Lev Yashin tại vòng chung kết đầu tiên của giải vô địch các quốc gia châu Âu.

Ở trận bán kết gặp đối thủ sừng sỏ thời bấy giờ là Tiệp Khắc, Yashin không chỉ vững vàng, chắc chắn trong khung thành mà còn chỉ huy các đồng đội phía trên thi đấu gắn kết và hiệu quả. Nhờ đó, Liên Xô đã giành chiến thắng thuyết phục 3-0 để tiến vào chung kết gặp Nam Tư. Trong trận đấu cuối cùng, Liên Xô đã gặp rất nhiều khó khăn trước đối thủ từng hạ Pháp ở bán kết. Tuy nhiên, Yashin vẫn là chỗ dựa tinh thần cho toàn đội bằng một loạt những pha cản phá xuất sắc trước khi Ponedelnik ghi bàn thắng quý như vàng trong hiệp phụ, ấn định chiến thắng 2-1 để đưa Liên Xô lên ngôi vô địch.

Danh hiệu “Thủ môn xuất sắc nhất Liên Xô” năm 1960 là phần thưởng hoàn toàn xứng đáng cho ông vì những đóng góp quan trọng của ông vào chức vô địch lịch sử. Với tư cách là thành viên của đội tuyển Liên Xô, Yashin đã tham dự 3 kỳ World Cup (1958, 1962 và 1966). Với tinh thần luôn sẵn sàng giúp đỡ đồng đội, ông thậm chí còn tham dự World Cup 1970 với tư cách thủ môn dự bị kiêm trợ lý.

Tuy nhiên, World Cup 1962 là một kỷ niệm buồn đối với cá nhân Yashin khi ông mắc nhiều sai lầm ở trận gặp Colombia ở tứ kết. Điều này đã khiến báo giới cho rằng, “Nhện đen” đã bước sang bên kia sườn dốc sự nghiệp. Song chỉ một năm sau, Yashin đã dập tắt mọi lời xì xào, khi giành danh hiệu “Cầu thủ xuất sắc nhất châu Âu” (Quả bóng Vàng châu Âu). Đáng chú ý, đây cũng là lần đầu tiên và duy nhất cho đến thời điểm hiện tại một thủ môn có vinh dự nhận giải thưởng danh giá này.

Chưa dừng lại ở đó, ông còn giúp đội tuyển Liên Xô về đích ở vị trí thứ 4 tại World Cup 1966 tại Anh. Với những cống hiến lớn lao cho nền bóng đá Liên Xô, Yashin đã vinh dự được trao huân chương Lenin vào năm 1967.

5. Lời kết

Không chỉ là một thủ môn xuất chúng, Lev Yashin còn trở thành một biểu tượng mang tầm vóc quốc tế. Ông nổi tiếng không chỉ vì tài năng, mà còn bởi sự cao thượng và đức khiêm tốn. Tầm vóc vượt trội của Yashin với chiều cao 1,89 mét khiến ông trở thành một người khổng lồ trong khung gỗ. Thường ra sân với trang phục đen tuyền, Yashin được đặt biệt danh là “nhện đen” hoặc “báo đen” vì tốc độ phản xạ ít ai bì kịp. Khi “báo đen” lao ra vồ bóng, đối phương bất giác cảm thấy mình như “con mồi”.