Karl Frederik Ljungberg – Chú sóc đỏ trên thảm cỏ xanh

Một buổi tối tháng 9 năm 1998, HLV Arsène Wenger ngồi trước màn hình TV theo dõi các học trò của ông ở CLB Arsenal thi đấu trong màu áo đội tuyển Anh. Đối thủ của họ là đội tuyển Thuỵ Điển, trận đấu thuộc khuôn khổ vòng loại Euro 2000 tại Stockholm. David Seaman và Tony Adams là hai Pháo thủ ra sân cho Tam sư đêm đó thế nhưng một tiền vệ cánh trẻ tuổi bên phía Thuỵ Điển mới là người khiến Wenger chú ý. Tài năng trẻ này đã có một màn trình diễn đầy ấn tượng giữa một rừng những ngôi sao hàng đầu của Premier League. Và dù không được xem trực tiếp nhưng HLV người Pháp đã bị thuyết phục bởi màn trình diễn đó và ngay lập tức đạt được thoả thuận với CLB Halmstads để có được tiền vệ này. Anh là Karl Frederik Ljungberg.

1. Sự nghiệp qua những con số

Cá nhân

• Cầu thủ xuất sắc nhất Premier League mùa giải: 2001-02
• Cầu thủ xuất sắc nhất tháng của Premier League: tháng 4 năm
• Đội hình ở nước ngoài của Premier League trong thập kỷ: 1992-93 à 2001-02
• Đội ESM của năm: 2001-02
• Guldbollen: 2002, 2006
• Tiền vệ Thụy Điển của năm: 1998, 2001, 2002, 2003, 2004, 2005
• Cầu thủ xuất sắc nhất MLS: Tháng 10 năm 2009

Halmstad

• Allsvenskan: 1997
• Svenska Cupen: 1994-95

Arsenal

• Premier League: 2001-02, 2003-04
• Cúp FA: 2001-02, 2002-03, 2004-05
• FA Charity Shield: 1999

Seattle Sounders

• Ljungberg nhận giải thưởng Guldbollen: tháng 11 năm 2006
• Cúp Mỹ mở rộng: 2009

2. Tiểu sử

Karl Fredrik “Freddie” Ljungberg sinh ngày 16 tháng 4 năm 1977. Anh là một cựu cầu thủ bóng đá Thụy Điển thi đấu ở vị trí tiền vệ và hiện là trợ lý HLV của đội bóng Arsenal.

Anh khởi đầu sự nghiệp ở Halmstad và sau đó dành phần lớn sự nghiệp tại Arsenal. Tại Arsenal, anh giành được hai chức vô địch Ngoại hạng và ba Cúp FA, ghi bàn trong hai trận chung kết trong đó có chung kết năm 2002. Sau khi rời Arsenal năm 2007, anh thi đấu tại một số CLB ở Anh, Scotland, Hoa Kỳ, Nhật Bản và Ấn Độ. Ljungberg có 75 trận đấu cho ĐTQG Thụy Điển, tham dự Giải vô địch bóng đá châu Âu 2000, 2004 và 2008, cũng như Giải vô địch bóng đá thế giới 2002 và 2006. Anh cũnglà đội trưởng của đội tuyển Thụy Điển từ 2006 tới năm 2008.

3. Sự nghiệp CLB

• Halmstads

Sau cuộc đối đầu với đội tuyển Anh năm 1998, hành trình của Ljungberg với đội bóng thưở ấu thơ Halmstads cũng khép lại. Dù mới 20 tuổi nhưng cầu thủ trẻ này đã giành được tất cả những gì có thể ở quê nhà. Kể từ khi được đôn lên chơi ở đội 1 vào năm 1995, Ljungberg đã giành Allsvenskan (Giải vô địch quốc gia Thuỵ Điển) và cúp quốc gia. Những bàn thắng cùng các pha kiến tạo của anh đã đóng góp rất nhiều vào thành công của đội bóng nhưng chấn thương cũng khiến thời gian ra sân của Ljungberg bị hạn chế.

Sau khi giành chức vô địch cúp quốc gia năm 1995, Halmstads được tham dự Cup Winners’ Cup ở mùa giải 1995-96 và ở tuổi 18, Ljungberg đã được tận hưởng bầu không khí ở đấu trường châu Âu trước những đội bóng hàng đầu. Halmstads có cuộc tiếp đón một Parma đáng sợ của những Fabio Cannavaro, Hristo Stoichkov và Gianfranco Zola ở vòng hai. Và bất ngờ thay, đội bóng của Italia đã bị hạ gục với tỷ số 0-3 ở Gothenburg, Ljungberg ngày hôm đó thi đấu ở trung tâm hàng tiền vệ và ghi dấu ấn ở một trong những sân khấu lớn nhất của bóng đá châu Âu.

• Arsenal

Và 3 năm sau ngày đó, cầu thủ người Thuỵ Điển đã ra sân ở Premier League trong màu áo Arsenal. Dù trận đấu ra mắt lại là cuộc đối đầu với Manchester United của Sir Alex Ferguson – đội bóng đang trên đường tiến tới cú ăn ba lịch sử – nhưng anh đã không làm người hâm mộ phải thất vọng. Sau khi Pháo thủ đã dẫn trước hai bàn nhờ các pha lập công của Tony Adams và Nicolas Anelka, Ljungberg đã có bàn thắng cho riêng mình. Với một bàn thắng vào lưới đại kình địch của Arsenal, cầu thủ Bắc Âu ngay lập tức nhận được những tình cảm nồng nhiệt từ các cổ động viên tại sân Highbury. Bàn thắng vào lưới Man United cũng là pha lập công duy nhất của anh tại mùa giải đó, một mùa bóng mà Arsenal đã sẩy chân trong giai đoạn cuối và để Quỷ đỏ lên ngôi vô địch Premier League.

Trong khi đó tại FA Cup, Manchester United cũng cho thấy họ chính là khắc tinh của Arsenal còn ở Champions League, Pháo thủ đã bị loại từ ngay vòng bảng. Ljungberg cũng không được ra sân thường xuyên, cầu thủ người Thuỵ Điển chật vật để khẳng định bản thân ở nước Anh.

Sự xuất hiện của Thierry Henry vào mùa hè năm 1999 đã thay đổi vận mạng của Arsenal và cả đội được hưởng lợi từ phong độ chói sáng của anh. Ljungberg trở thành một mắt xích quan trọng trong cỗ máy Pháo thủ và đã thường xuyên được thi đấu hơn, đặc biệt trong những trận cầu lớn mà điển hình là cuộc chạm trán Manchester United ở mùa giải thứ hai liên tiếp. Điều đáng tiếc là cú đúp của Roy Keane đã nhấn chìm sân Highbury trong thất bại.

Ljungberg tiếp tục có tên trên bảng tỷ số trong những trận đấu quan trọng khác như với Leeds để quyết định tới chức vô địch. Thật không may cho Leeds United là họ phải đối đầu với một trong những CLB mạnh nhất nước Anh trong thời kỳ mà Manchester United còn được dẫn dắt bởi Ferguson. Tuy nhiên, đội bóng đó đã không thể giành chức vô địch quốc gia dù có chuỗi 8 chiến thắng liên tiếp.

Ở đấu trường Champions League, Arsenal nằm cùng bảng với AIK – đội bóng mà Ljungberg gặp nhiều lần khi còn thi đấu ở Thuỵ Điển. Ljungberg đã ra sân ngay từ đầu trong chiến thắng 3-1 của Arsenal trong chuyến làm khách tới sân Highbury của AIK vào tháng 9, trong đó cầu thủ người Thuỵ Điển ghi bàn thắng mở tỷ số.

Trong các mùa giải sau đó, đội bóng phía Bắc thành London khẳng định mình là một ông lớn của bóng đá châu Âu. Và kỹ thuật, tư duy chơi bóng cùng sự khôn ngoan của Ljungberg đã được thể hiện nhiều hơn cả những gì mà HLV Arsène Wenger có thể tưởng tượng ra khi theo dõi cậu học trò trên TV vài năm trước.

Đây là thời điểm mà các cầu thủ người Pháp rất được ưa chuộng ở Arsenal trong đó có thể kể ra những người như Robert Pirès, Sylvain Wiltord, Patrick Vieira hay Henry. Ljungberg đã bổ sung thêm tính mạnh mẽ, sự bình tĩnh và những pha di chuyển thông minh vào cùng với nét lãng mạn hào hoa của người Pháp để biến Arsenal trở thành một cỗ máy đáng sợ.

Sau đó hai bàn thắng muộn do công của Michael Owen đã cướp đi danh hiệu FA Cup 2001 của Ljungberg dù cầu thủ người Thuỵ Điển đã mở tỷ số trong trận chung kết trên sân Millennium ở Cardiff. Tiền vệ tấn công với mái tóc mohawk màu đỏ ấy đã đi bóng vượt qua thủ thành Sander Westerveld của Liverpool trước khi dứt điểm ghi bàn vào lưới trống. Một năm sau, Ljungberg lại có mặt tại đây nhưng lần này anh đã có tấm huy chương vàng cho mình.

Năm đó, Arsenal cũng truất ngôi của Manchester United tại Premier League để xưng vương lần đầu tiên sau 4 năm. Tiền vệ người Thuỵ Điển một lần nữa lại toả sáng trong chiến thắng trên sân nhà trước Quỷ đỏ bằng một bàn thắng. Cuộc đụng độ giữa hai ứng cử viên cho chức vô địch trên sân Highbury được khai thông thế bế tắc từ sớm bằng pha lập công của Paul Scholes.

Một chiến thắng trên sân Goodison Park vào đầu tháng 2 năm 2002 với pha lập công duy nhất của Wiltord đã mở ra chuỗi 13 trận thắng liên tiếp cho Arsenal và giúp họ thoát khỏi mối đe doạ từ Liverpool. Khi mùa giải sắp sửa khép lại, hai chiến thắng mà trong đó Ljungberg đều ghi bàn trước West Ham and Bolton giúp Pháo thủ vô địch sớm.

 Trong chuyến hành quân đến sân Old Trafford sau đó, Wiltord đã ghi bàn thắng quyết định từ đường kiến tạo của Ljungberg để chính thức đưa cúp vô địch từ Manchester về London. Ljungberg khép lại mùa giải với 12 bàn thắng ở giải vô địch quốc gia và nhận danh hiệu Cầu thủ xuất sắc nhất mùa của Premier League vì phong độ ấn tượng.

Arsenal đã giành được một trong những chiến tích ấn tượng và đáng kinh ngạc nhất của bóng đá Anh khi trải qua mùa giải bất bại và được mệnh danh là Invincibles. Wenger đã xây dựng nên một cỗ máy chiến thắng dựa trên một hàng tấn công hiệu quả và hoa mỹ cùng hàng phòng ngự chắc chắn, lạnh lùng. Ljungberg thường thi đấu bên cánh phải nhưng cũng có thể đá ở trung lộ hay tiền đạo lùi. Tính linh hoạt là một trong những điểm mạnh nhất của cầu thủ đến từ Thuỵ Điển.

Mùa giải đó, anh không còn là chàng trai trẻ với mái tóc mohawk nổi bật nữa, sự cơ động cũng phần nào mất đi. Tuy nhiên, sự thông minh trong lối chơi thì vẫn còn đó. Mùa bóng 2004-05, thêm một danh hiệu FA Cup nữa được bổ sung vào phòng truyền thống của Arsenal sau khi họ đánh bại Manchester United trên chấm luân lưu trong trân chung kết căng thẳng ở Cardiff. Và tất nhiên, Ljungberg thực hiện thành công cú sút của mình.

Mặc dù giành rất nhiều danh hiệu quốc nội dưới thời Wenger nhưng có một thứ vẫn luôn lảng tránh Arsenal, đó là Champions League. Vì chấn thương nên Ljungberg chỉ đá 5 trên tổng số 13 trận trong suốt hành trình vào đến trận chung kết Champions League năm 2006 của Pháo thủ. Đội bóng của anh lần lượt vượt qua Real Madrid, Juventus và Villarreal ở vòng loại trực tiếp với chỉ vỏn vẹn 4 bàn thắng và không để thủng lưới lần nào.

• Những năm cuối sự nghiệp

Rời đội bóng thành London vào năm 2007, Ljungberg bắt đầu hành trình phiêu bạt khắp nơi. Sau quãng thời gian thi đấu ở West Ham và kế đến là giải MLS, anh chuyển tới Celtic rồi sau đó là Shimizu S-Pulse ở J League và khép lại hành trình ở giải Super League Ấn Độ. Giã từ sự nghiệp thi đấu, Ljungberg bước chân vào nghiệp huấn luyện viên. Sau khi chia tay cương vị huấn luyện viên trưởng đội U15 Arsenal, anh đến Wolfsburg để làm trợ lý cho huấn luyện viên Andries Jonker.

4. Sự nghiệp quốc tế

Năm 1996, Ljungberg có trận ra mắt đội bóng U21 Thụy Điển. Tuy nhiên, anh gần như không thể trở thành cầu thủ quốc tế vì HLV trưởng Lars Lagerbäck cho rằng chiều cao của Ljungberg là quá thấp.

Sau đó, Ljungberg đã có trận ra mắt ĐTQG vào ngày 24 tháng 1 năm 1998 trong trận đấu gặp Hoa Kỳ tại Orlando. Anh ghi bàn thắng đầu tiên vào lưới Đan Mạch ở Malmö với chiến thắng 3-0.

Tuy nhiên mùa hè năm 2002, kỳ World Cup đầu tiên của Ljungberg đã kết thúc một cách đáng thất vọng. Trong vài tuần cuối cùng trước khi đến Hàn Quốc và Nhật Bản, Ljungberg nổ ra cãi vã suýt dẫn đến đánh nhau với người đồng đội Olof Mellberg sau một pha tranh chấp quyết liệt trong một buổi tập mở. Mặc dù đội hình bị chia rẽ cực lớn nhưng Thuỵ Điển vẫn đứng đầu bảng tử thần gồm Anh và Argentina. Tuy nhiên chấn thương hông đã khiến Ljungberg chỉ có thể đá hai trận ở vòng bảng và phải ngồi ngoài trong suốt thất bại trước đội tuyển Senegal ở vòng 16 đội.

4 năm sau, Ljungberg đã ghi dấu ấn của mình tại ngày hội bóng đá lớn nhất hành tinh trong màu áo một Thuỵ Điển có sự hiện diện của Zlatan Ibrahimović. Bàn thắng của anh vào lưới Paraguay ở vòng bảng đã giúp đội bóng Bắc Âu lọt vào vòng 1/16 với thành tích xếp sau tuyển Anh. Với Ljungberg chơi phía sau bộ đôi Ibrahimović – Henrik Larsson, Thuỵ Điển khẳng định mình là đội bóng rất khó bị đánh bại.

Nhưng sau đó với hai bàn thắng của Lukas Podolski ở vòng loại trực tiếp, chủ nhà Đức cho thấy họ quá mạnh và được tổ chức tốt hơn so với Thuỵ Điển. Tiền vệ của Arsenal dường như không còn cái duyên khi thi đấu trong màu áo vàng của đội tuyển quốc gia. Tại Euro 2004, Thuỵ Điển bị loại một cách cay đắng trên chấm luân lưu trước đội tuyển Hà Lan dù Ljungberg đã thực hiện thành công lượt sút của mình.

Sau World Cup 2006, Ljungberg được làm đội trưởng của Thụy Điển. Anh là đội trưởng của đội tuyển thi đấu ở 8 trong số 9 trận đấu vòng loại UEFA Euro 2008, bao gồm các trận đấu với Latvia, Liechtenstein, Tây Ban Nha, Bắc Ireland và Iceland. Ljungberg ghi một bàn vào lưới Liechtenstein vào ngày 17 tháng 10 năm 2007 và có một pha kiến ​​tạo trong trận đấu với Latvia bốn ngày sau đó để giúp Thụy Điển đủ điều kiện tham dự Giải vô địch châu Âu với 6 trận thắng.Thế nhưng, trước VCK Euro 2008, Ljungberg bị gãy xương sườn và điều đó khiến anh không chắc suất tham dự giải đấu.

5. Lời kết

Có thể nói tuy những thành công chưa đến với Ljungberg trong sự nghiệp cầm quân nhưng nếu có thể đạt được khoảng một nửa những gì từng có ở Arsenal thì chắc chắn anh sẽ có một bước đệm rất tốt. Với lối chơi thông minh và tư duy khi còn chơi bóng, Ljungberg chắc chắn chẳng mong gì hơn ngoài việc rất muốn tiếp tục chiếm được trái tim của CĐV giống như anh đã từng làm được trong suốt quãng thời gian đỉnh cao ở sân Highbury.