Jay Jay Okocha – Số 10 vĩ đại của bóng đá Phi châu

Okocha là một người con của đất nước Nigeria, là số 10 của Đại Bàng Xanh trong 3 kỳ World Cup liên tiếp từ 1994 đến 2002, là một tài năng bóng đá bẩm sinh với kỹ thuật cá nhân điêu luyện và một sức rướn vô địch. Có thể nói Okocha sinh ra để “chơi bóng” chứ không phải đơn thuần là “đá bóng”. Nếu đôi chân của Ronaldinho được cả thế giới ca tụng là “Ảo thuật gia” thì người ta gọi Okocha là “Phù thủy châu Phi” khi hầu như từ các cầu thủ đối phương đến các khán giả ngồi trên khán đài cũng như trước màn hình TV đều không thể đoán được trước anh sẽ làm gì với trái bóng.

1. Sự nghiệp qua những con số

Cá nhân

• Cầu thủ xuất sắc nhất năm của Nigeria: 1995, 1997, 2000, 2002, 2003, 2004, 2005 Cầu thủ xuất sắc nhất châu Á năm 1998
• Đội hình toàn sao FIFA World Cup (Dự bị): 1998
• Cầu thủ xuất sắc nhất châu Phi của BBC: 2003, 2004
• Cầu thủ xuất sắc nhất tháng của Premier League: tháng 11 năm 2003
• Vua phá lưới cúp châu Phi: 2004
• Cầu thủ hay nhất Cúp bóng đá châu Phi: 2004
• Cầu thủ hay nhất năm của Bolton Wanderers: 2004

Borussia Neunkirchen

• Cúp Saarland: 1990, 1992
• Oberliga Südwest: 1991

Fenerbahçe

• Cúp Thủ tướng: 1998
• Cúp Atatürk: 1999

Paris Saint-Germain

• Trophée des Champions: 1998
• Cúp Liên đoàn UEFA: 2001

Bolton

• Cúp Liên đoàn bóng đá Anh runner-up: 2003-04

ĐTQG Nigeria

• Cúp bóng đá châu Phi: 1994 ; Á Quân: 2000 ; vị trí thứ ba: 2002, 2004, 2006
• Cúp quốc gia Á-Âu: 1995
• Thế vận hội Olympic mùa hè: 1996

2. Tiểu sử

Augustine Azuka “Jay-Jay” Okocha sinh 14 tháng 8, 1973 tại Enugu, là cựu tiền vệ bóng đá người Nigeria. Trong thời kỳ đỉnh cao phong độ, anh nổi tiếng thế giới với khả năng rê dắt bóng khéo léo, kĩ thuật cá nhân điêu luyện. Năm 2004, anh được bầu chọn vào danh sách của FIFA 100.

3. Sự nghiệp CLB

• Eintract Frankfurt và Fenerbahce

Năm 1990, Okocha đến Đức để thăm người bạn đang là cầu thủ Borussia Neunkirchen và lọt vào mắt xanh của HLV của đội. Okocha đồng ý thi đấu ở giải hạng ba Đức, nhưng chỉ một thời gian ngắn sau anh đi thẳng lên Bundesliga khoác áo Eintract Frankfurt. Sau bàn thắng ấn tượng vào lưới Karlsruher, Okocha nghiễm nhiên trở thành ngôi sao của đội. Tuy nhiên năm 1996, đội bóng Đức rớt hạng và Okocha chuyển đến Fenerbahce. Trên đất Thổ Nhĩ Kỳ, Okocha trở thành người hùng thực sự khi ghi 30 bàn sau 62 trận, rất nhiều trong số đó là những quả đá phạt trực tiếp. Anh còn được cấp quyền công dân Thổ với cái tên “Muhmanmet Yavuz”.

• Paris Saint-Germain

Năm 1998, PSG bỏ ra 14 triệu bảng để đưa Okocha về Paris, biến anh thành cầu thủ châu Phi đắt giá nhất mọi thời. Ngay ở trận đấu đầu tiên Okocha đã có cú sút phạt trực tiếp ghi bàn cho PSG và tạo ra nhiều sự kì vọng. Giai đoạn ở Paris, anh không thực sự thành công khi gặp rất nhiều chấn thương ngắt quãng. Đến mùa giải 2001-02, đội bóng thủ đô Pháp đưa Ronaldinho về và từ đó Okocha không nhiều cơ hội.

• Bolton Wanderers

Những tưởng Okocha đã hết thời nhưng lần nữa anh lại gây sốt. Lần này là trên đất Anh trong màu áo Bolton Wanderers của HLV Sam Allardyce. Đó là những năm tháng khó quên trong lịch sử đội bóng áo trắng khi họ trở thành một đối thủ khó chịu với mọi ông lớn. Ngoài Okocha, Bolton còn sở hữu những cầu thủ tuyệt vời nhưng bên kia sườn dốc như Ivan Campo, Youri Djorkaeff, Hidetoshi Nakata…Giữa những cầu thủ danh tiếng thế giới và những cầu thủ gốc Anh ngày đó, Okocha vẫn được tín nhiệm giao cho chiếc băng đội trưởng và chơi ở vị trí số 10 ưa thích.

• Những năm cuối sự nghiệp

Quãng thời gian ở Anh của Okocha trở thành một dấu ấn khó phai trong sự nghiệp tiền vệ này. Anh được các cổ động viên Anh yêu mến và có thể xem là thần tượng lớn với người Bolton. Sau khi mùa giải 2005-2006 kết thúc, Okocha đã từ chối không gia hạn hợp đồng để ở lại sân Reebok sau khi Bolton đã trụ hạng thành công, anh chuyển tới thi đấu ở Qatar và quay lại khoác áo Hull City mùa giải 2007-2008 trước khi giải nghệ ở tuổi 35.

4. Sự nghiệp quốc tế

Trong màu áo Nigeria, Okocha là hạt nhân quan trọng bậc nhất trong đội bóng thế hệ vàng của nước này. Anh cùng những Kwankwo Kanu, Daniel Amokechi, Sunday Oliseh,…giúp đội Olympic Nigeria vô địch thế vận hội 1996, một kì tích chưa từng có tiền lệ của bóng đá xứ lục địa đen. Chính vì chiến công này mà vua bóng đá Pele từng dự đoán sẽ có đội bóng châu Phi vô địch World Cup trước năm 2000.

Buồn thay tất cả những gì anh và đồng đội làm được là đưa Những Chú Đại Bàng Xanh vào vòng 1/16 tại World Cup 1998, còn lại Nigeria thường xuyên phải rời giải ngay sau vòng bảng. Năm 2006, anh giã từ đội tuyển, tổng cộng anh đã khoác áo thi đấu 75 lần và ghi 14 bàn thắng. Cũng như ở cấp CLB, Okocha là thủ lĩnh lối chơi trong suốt 13 năm khoác áo ĐTQG.

5. Lời kết

Giờ đây Okocha đã 48 tuổi và chỉ còn là hoài niệm với những người yêu bóng đá đẹp và ngẫu hứng. Xem Ronaldinho chơi bóng người hâm mộ vẫn phần nào mường tượng lại được những hình ảnh của Okocha trong đó nhưng Ronie cũng đã phiêu dạt sang tận Mexico để thi đấu những năm tháng cuối cùng trước khi treo giày. Thế giới bóng đá hiện vẫn có những ngôi sao xuất chúng như Messi, Ronaldo, Ibrahimovic, Robben, Bale, Neymar đang ở đỉnh cao phong độ nhưng để tìm thấy một cầu thủ có lối chơi bóng ma mị, hoang dại như Okocha thì gần như không thể.