Granit Xhaka – Người hùng thầm lặng của “Pháo thủ” vươn lên từ bóng tối

Granit Xhaka có lẽ là một cái tên không còn mấy xa lạ đối với những người hâm mộ Pháo thủ. Tiền vệ sở hữu một tinh thần chiến đấu hiếm có. Vì anh đã được tô luyện trong những mất mát và đau thương. Trong đó, bi kịch của người cha, một tù nhân chính trị, trở thành nỗi ám ảnh khôn nguôi với tuyển thủ Thụy Sỹ. Nhưng anh luôn giữ câu chuyện đó trong lòng như một bài học vươn lên khỏi những tối tăm cuộc đời.

1. Danh hiệu và thành tích

Cá nhân

• Cầu thủ trẻ Thụy Sĩ của năm: 2012

Basel

• Swiss Super League: 2010–11, 2011–12
• Swiss Cup: 2011–12
• Uhrencup: 2011
• Swiss Super League U-16: 2007–08
• Swiss Cup U-16: 2007–08

ĐTQG Thụy Sĩ

• FIFA U17 World Cup: 2009
• Giải vô địch bóng đá U21 châu Âu: 2011

2. Tiểu sử

Granit Xhaka sinh ngày 27 tháng 9 năm 1992 tại Basel, Thụy Sĩ. Anh có một người anh trai là Taulant Xhaka, cũng là một cầu thủ bóng đá chuyên nghiệp và hiện đang thi đấu cho ĐTQG Albania, đội tuyển vừa có lần đầu tiên tham dự một vòng chung kết của Giải bóng đá vô địch châu Âu.

Xhaka là một cầu thủ bóng đá hiện đang chơi ở vị trí tiền vệ cho CLB Arsenal và ĐTQG Thụy Sĩ. Anh bắt đầu sự nghiệp tại CLB quê nhà Basel và từng đoạt danh hiệu vô địch quốc gia trong hai mùa giải đầu tiên của mình. Sau đó anh chuyển đến chơi bóng cho Borussia Mönchengladbach tại Bundesliga năm 2012, phát triển danh tiếng thành một cầu thủ có tố chất kĩ thuật tốt. Sau đó, anh hoàn tất thủ tục gia nhập Arsenal vào tháng 5 năm 2016, với mức phí chuyển nhượng 30 triệu bảng. Được coi là một trong những cầu thủ tài năng xuất sắc nhất, anh bắt đầu chơi tuyển Thụy Sĩ từ năm 2011 và có hơn 70 lần ra sân và là một phần của đội tuyển tham dự World Cup 2014, Euro 2016 và World Cup 2018.

3. Sự nghiệp CLB

• Basel

Hai anh em Taulant và Xhaka bắt đầu sự nghiệp bóng đá tại Concordia Basel và chuyển đến Basel năm 2012. Xhaka chơi cho nhiều lứa trẻ của Basel và từ năm 2008 đã trở thành thành viên của đội U21. Từ 2008-2010, anh chơi 37 trận cho đội bóng và ghi 7 bàn thắng.

Kể từ mùa giải 2010-11, Xhaka bắt đầu thi đấu cho đội một của FC Basel. Anh có trận đấu ra mắt tại vòng sơ loại thứ ba UEFA Champions League 2010-11 trước Debreceni VSC. Đến cuối trận đấu, anh ghi bàn thắng thứ hai trong thắng lợi 2-0 của Basel. Anh lập công lần đầu tại Super League trong chiến thắng sân nhà 5-1 trước Thun vào ngày 15 tháng 5 năm 2011. Vào cuối mùa 2010-11, Xhaka đoạt danh hiệu vô địch Super League cùng đội bóng. Còn trong mùa tiếp theo, anh giành cú đúp danh hiệu vô địch quốc gia và Siêu cúp Thụy Sĩ.

• Borussia Mönchengladbach

Ngày 18 tháng 5 năm 2012, Basel thông báo rằng Xhaka đã đồng ý các điều khoản với CLB Borussia Mönchengladbach của Lucien Favre. Sau khi buổi kiểm tra sức khỏe được hoàn tất, anh ký hợp đồng 5 năm với đội bóng. Mức phí chuyển nhượng ước tính vào khoảng 8,5 triệu €.

Xhaka có trận ra mắt tại vòng 1 giải đấu Siêu cúp Đức trong trận đấu với Alemannia Aachen vào ngày 18 tháng 8 năm 2012. Ba ngày sau, anh có trận đấu thứ 2 cho CLB trong trận thua 1-3 trước đối thủ FC Dynamo Kyiv tại vòng loại đấu trường UEFA Champions League mùa giải 2012-13. Ngày 25 tháng 8, anh thi đấu trận đầu tiên tại giải vô địch quốc gia Bundesliga, trong chiến thắng sân nhà 2-1 với TSG 1899 Hoffenheim. Anh ghi bàn thắng đầu tiên và duy nhất của mình trong trận thua 3-2 trước CLB Nürnberg.

Ở mùa giải thứ hai, Xhaka có 29 trận thi đấu và 5 lần vào sân thay người giúp Borussia về vị trí thứ 6 tại Bundesliga. Trong mùa giải 2014–15, Xhaka thi đấu tổng cộng 34 trận tại Bundesliga và có tên trong đội hình tiêu biểu của giải đấu. Borussia cán đích ở vị trí thứ 3 trong mùa giải và giành quyền tham dự UEFA Champions League 2015-16.

Ngày 23 tháng 9 năm 2015, Xhaka đeo băng đội trưởng và ghi bàn đầu tiên trong mùa giải, với pha đánh đầu từ cú đá phạt của Raffael, trong chiến thắng 4-2 trước Augsburg. Ở trận tiếp theo, anh một lần nữa đeo băng thủ quân và ghi một bàn trong thắng lợi 3-1 trước VfB Stuttgart. Ngày 30 tháng 9, anh có trận ra sân đầu tiên tại Champions League trong trận thua 2-1 trước Manchester City.

Arsenal

Ngày 25 tháng 5 năm 2016, Arsenal có chữ ký của Xhaka từ Borussia Mönchengladbach với mức phí rơi vào khoảng 30–35 triệu £. Anh có trận ra mắt đầu tiên cho Arsenal trong trận mở màn giải bóng đá Ngoại hạng Anh 2016-17, đội để thua 4-3 trước Liverpool. Vào ngày 17 tháng 9 năm 2016, anh đã ghi bàn thắng từ một cú sút sấm sét 25 mét trong chiến thắng 4-1 trước Hull City. Bốn ngày sau, anh lại lập công từ một cú sút xa uy lực từ khoảng cách 30 mét trong thắng lợi 4-0 tại cúp EFL trước Nottingham Forest.

4. Sự nghiệp quốc tế

Xhaka chơi trận đầu tiên cho U21 Thụy Sĩ vào ngày 3 tháng 9 năm 2010, khi anh được tung vào sân thay người để giúp đội bóng đánh bại Cộng hòa Ireland. Xhaka cũng là thành viên của đội tham dự vòng chung kết do Đan Mạch làm chủ nhà từ 11 đến 25 tháng 6 năm 2011. Tuyển Thụy Sĩ lọt đến trận chung kết mà không để thủng lưới bàn nào, nhưng sau đó đã để thua Tây Ban Nha 0-2.

Trước khi có trận ra mắt quốc tế Thụy Sĩ, Xhaka vẫn do dự nên chơi cho đất nước mình sinh ra hay Albania. Nhưng rồi anh đã quyết định ra mắt đội bóng xứ đồng hồ tại SVĐ Wembley trong trận hòa 2-2 với ĐT Anh tại vòng loại Euro 2012 vào ngày 4 tháng 6 năm 2011. Ngày 15 tháng 11, anh đã ghi bàn thắng đầu tiên trong trận đấu với Luxembourg.

Thụy Sĩ đã cố để thuyết phục Xhaka tham dự Thế vận hội Mùa hè 2012 cho bóng đá nam, nhưng anh đã chọn ở lại CLB mới để tập luyện trước mùa giải. Anh tham dự cả 10 trận đấu vòng loại giải vô địch bóng đá thế giới 2014, lập công trong chiến thắng 2-0 trước Slovenia. Ngày 2 tháng 6 năm 2014, Xhaka có tên trong đội hình chính thức và anh có bàn thắng thứ 2 trong trận thua 2-5 trước đội tuyển Pháp.

Sau đó, Xhaka được triệu tập tham dự giải vô địch châu Âu 2016, nơi Thụy Sĩ có trận mở màn với Albania tại Lens. Anh đã chơi chọn mùa giải, kết thúc ở vòng 1/16 sau khi thua Ba Lan tại Stade Geoffroy-Guichard.

Xhaka tiếp tục có tên trong danh sách 23 cầu thủ tham dự World Cup 2018 diễn ra tại Nga. Trong lượt trận thứ hai bảng E gặp Serbia, anh là người đã ghi bàn thắng gỡ hòa 1-1 để rồi chung cuộc Thụy Sĩ vượt qua Serbia với tỉ số 2-1. Đội tuyển Thụy Sĩ sau đó vượt qua vòng bảng nhưng thất bại 0-1 trước Thụy Điển ở vòng 1/16. Đây là lần thứ hai liên tiếp Thụy Sĩ phải dừng bước ở vòng 16.

5. Lời kết

Arsenal rất nhiều lần bị chế giễu là “những đứa trẻ”. Và Xhaka cũng có những hành động vô tình chứng minh cho điều đó. Có những thời điểm anh hành xử như “trẻ con” dù trên tay đang là tấm băng thủ quân. Tính rộng ra, từ sau thế hệ huyền thoại của những Vieira, Henry. Arsenal chưa bao giờ sở hữu một người đội trưởng đủ “tín”. Từ Vermaelen, Metersacker, Arteta, Koscielny. Tất cả đều gây thất vọng.

Tuy nhiên không phủ nhận tiền vệ người Thụy Sỹ đóng góp rất nhiều vào lối chơi chung của toàn đội và luôn là một phần quan trọng trong đội hình của cả Wenger lẫn Emery. Nhưng Xhaka cũng chính là người mắc sai lầm nhiều nhất kể từ lúc anh đến Arsenal. Một cầu thủ mang bộ mặt của cả thiên thần và ác quỷ. Trong một ngày đẹp trời, Xhaka là nhạc trưởng, là người đưa Arsenal đến chiến thắng. Nhưng ở một ngày khác, anh cũng chính là nguyên nhân trực tiếp dẫn đến thất bại của Pháo thủ. Trình độ chuyên môn của Xhaka là không cần bàn cãi. Vấn đề chính nằm ở sự thiếu ổn định của anh.