Didier Deschamps – Vua Midas xứ Basque

Trong huyền thoại Hy Lạp, vua Midas xứ Phrygia được thần rượu nho Dionysus ban cho khả năng biến mọi thứ trở thành vàng khi chạm vào chúng. Không nói đến đoạn kết bi hài của nhà vua, chúng ta quay trở lại thời hiện đại với ‘Vua Midas’ phiên bản Pháp Didier Deschamps, người cũng có được khả năng biến mọi thứ ông chạm vào trở thành “vàng”. Deschamps, cái tên huyền thoại của bóng đá Pháp, thuộc thế hệ ‘vàng’ của “Những chú gà trống Gaulois”, đã góp công lớn vào hai dông hiệu vô địch World Cup. Năm 2000, ông tiếp tục cùng nước Pháp lên ngôi vô địch châu Âu. Những ngày xưa thân ái đó, Fabien Barthez trấn giữ khung gỗ, Marcel Desailly hóa giải các đợt tấn công còn Didier Deschamps là người đội trưởng mẫu mực.

1. Sự nghiệp qua những con số

Cá nhân

• Cầu thủ hay nhất nước Pháp: 1996
• Đội hình xuất sắc nhất Euro: 1996
• FIFA 100: 2004

Marseille

• Vô địch Ligue 1: 1990, 1992
• Vô địch UEFA Champions League: 1993

Juventus

• Vô địch Serie A: 1995, 1997, 1998
• Vô địch Cúp Italia: 1995
• Vô địch Siêu cúp Italia (Supercoppa Italiana): 1995, 1997
• Vô địch UEFA Champions League: 1996
• Á quân UEFA Champions League: 1997,1998
• Bán kết UEFA Champions League: 1999
• Vô địch Cúp liên lục địa (Intercontinental Cup): 1996
• Vô địch Siêu cúp châu âu (UEFA Super Cup): 1996
• Vô địch UEFA Intertoto Cup: 1999

Chelsea

• Vô địch FA Cup: 2000

Valencia

• Á quân UEFA Champions League: 2001

ĐTQG Pháp

• Vô địch Cúp thế giới (World Cup): 1998
• Vô địch Cúp châu Âu (Euro): 2000
• Bán kết Cúp châu Âu (Euro): 1996

2. Tiểu sử

Didier Deschamps sinh 15 tháng 10 năm 1968 tại Bayonne miền Tây Nam nước Pháp. Thị trấn nhỏ có dân số chưa đến 50.000 người tiếp giáp với đường biên giới với Tây Ban Nha và cũng là cái nôi văn hóa xứ Basque. Thuở nhỏ, Deschamps đã có niềm yêu thích với thể thao, tuy nhiên môn thể thao đầu tiên mà ông chơi lại là bóng bầu dục. Ông cụ thân sinh làm hết khả năng để động viên và tạo điều kiện cho Deschamps phát triển bản thân trong lĩnh vực này nhưng không thành công bởi vì cậu bé thiếu sức bền lẫn sức mạnh. Sau đó, Deschamps từ bỏ môn bóng bầu dục và bắt đầu chơi bóng đá.

Ông là cựu cầu thủ bóng đá và hiện đang là HLV trưởng của ĐTQG Pháp. Khi còn thi đấu, ông đã chơi trong vai trò của một tiền vệ phòng ngự cho nhiều CLB nổi tiếng như Chelsea, Juventus và Marseille. Trong sự nghiệp quốc tế, ông là đội trưởng trong đội hình tuyển Pháp lên ngôi tại World Cup 1998 và Euro 2000.

3. Sự nghiệp CLB

• Sự nghiệp sớm

Trong những năm tháng còn ngồi trên ghế nhà trường, Deschamps theo ăn tập tại CLB thể thao thành phố Bayonne. Bộ môn bóng đá lúc đó mới được thành lập vào năm 1935 và đội bóng Bayonne thuộc dạng “sinh sau đẻ muộn” chỉ thi đấu ở các giải nghiệp dư. Trong một giải đấu nọ, các tuyển trạch viên của Nantes – được xem là CLB mạnh nhất cả nước khi đó đã bị thuyết phục bởi màn trình diễn của một cậu bé 14 tuổi, tất nhiên đó là Didier Deschamps.

Năm 1983, Deschamps bắt đầu khoảng thời gian được tập luyện ở học viện bóng đá của Nantes. Hai năm sau, ông có màn ra mắt cho đội một thi đấu tại Ligue 1. Ở vị trí tiền vệ phòng ngự, Deschamps ra sân 111 trận và ghi được 4 bàn thắng. Năm 1989, ông chuyển sang khoác áo Marseille và tại đây ông cùng CLB làm nên những điều phi thường.

• Marseille

Mùa giải 1989-90, Deschamps cùng Marseille lên ngôi vô địch nước Pháp. Mùa giải 1991-92, ông và đội bóng mới đăng quang ngôi vương Ligue 1 sau một năm trắng tay. Đặc biệt vào mùa 1992-93, Deschamps lần đầu tiên giành được danh hiệu vô địch Champion League cùng đội bóng, và cho đến ngày nay Marseille là CLB Pháp duy nhất làm được điều này. Riêng về bản thân, ông đã ghi tên vào kỷ lục bóng đá Pháp: đội trưởng trẻ nhất vô địch Champion League (24 tuổi).

• Juventus

Tại Ý, “Bà đầm già” thành Turin đã theo dõi hành trình đến vinh quang của chàng đội trưởng tài năng và quyết định ký hợp đồng với ông. Năm 1994, Deschamps từ Marseille bay đến Turin để tìm kiếm những thử thách mới ở Seria A, và Juventus cũng chính là đỉnh cao sự nghiệp cầu thủ của ông. Ông thi đấu cùng với những con người hào hoa bậc nhất Seria A thời bấy giờ như Roberto Baggio, Antonio Conte, Alessandro Del Piero, Christian Vieri, Zinedine Zidane, Filippo Inzaghi, Angelo Peruzzi, Edgar Davids,..…và giành được vô số danh hiệu lớn nhỏ.

Trong giai đoạn 5 năm từ 1994 đến 1999, “Bà đầm già” thành Turin trở thành “Bà mệnh phụ phu nhân” quyền lực bậc nhất không chỉ trong nước mà còn cả châu lục. Phòng truyền thống của Juventus liên tục được lấp đầy bởi các danh hiệu, đó là 3 chiếc Scudetto, 1 Cúp Quốc gia Ý, 2 Siêu cúp Ý, 1 Champion League, 1 Cúp Liên lục địa, 1 Siêu cúp Châu Âu, 1 Cúp UEFA Intertoto. Deschamps ra sân 124 trận, ghi được 4 bàn thắng và trở thành một mắt xích quan trọng trong lối chơi của Juventus.

• Trước khi nghỉ hưu

Sau những tháng ngày huy hoàng đó, Deschamps chia tay Turin để đến London gia nhập Chelsea. Tuy nhiên, ông không còn cảm thấy mặn mà với sự nghiệp quần đùi áo số nên đã chuyển đến Tây Ban Nha trong màu áo của Valencia sau một mùa giải duy nhất. Sau đó, Deschamps cũng chỉ phục vụ cho “Bầy Dơi” trong một thời gian ngắn ngủi trước khi tuyển bố giải nghệ và rẽ sang trang mới trên cương vị huấn luyện.

4. Sự nghiệp quốc tế

Ở cấp độ quốc gia, Didier Deschamps thuộc về “thế hệ vàng” của bóng đá Pháp. Ông từng sát cánh và chinh chiến bên cạnh những “đôi chân vàng” như Zinedine Zidane, Marcel Desailly, Nicolas Anelka, Patrick Vieira, Lilian Thuram, Robert Pires, Thierry Henry, David Trezeguet, … Tại Euro năm 1996, tuyển Pháp kết thúc giải đấu với vị trí Á quân. Deschamps, khi ấy là đội trưởng của Les Bleus, được bình chọn là “Cầu thủ xuất sắc nhất nước Pháp” và đồng thời nằm trong “Đội hình xuất sắc nhất Euro” do FIFA bình chọn.

Hai năm sau, trên chính quê nhà, tuyển Pháp trải qua lượt vòng loại trực tiếp đầy cam go khi đụng độ Paraguay, Ý, và hiện tượng giải đấu Croatia trước khi vào chung kết gặp “Những vũ công Samba”. Thời vận của tuyển Pháp hệt như cái cách mà Napoleon Bonaparte lên ngôi, chỉ có thể gói gọn vào câu “chân mệnh thiên tử”. Ngày đó, cả Pháp và Brazil được đánh giá là “ngọa hổ tàng long” bởi hai bên đều sở hữu những hảo thủ bậc nhất làng bóng đá thế giới.

Điều khác biệt xảy ra vào buổi sáng trước trận chung kết, bên phía tuyển Brazil “Người ngoài hành tinh” Ronaldo lên cơn động kinh bất ngờ để rồi Selecao gục ngã trước những “Chú gà trống” và nước Pháp lần đầu tiên lên ngôi vô địch thế giới. Người đội trưởng của Les Bleus được tặng thưởng “Huân chương Bắc Đẩu bội tinh” vì thành tích xuất sắc. Năm 2000, Euro được tổ chức bởi hai nước chủ nhà Bỉ và Hà Lan. Les Bleus tiếp tục chinh phục châu Âu bằng chức vô địch đầy thuyết phục, hoàn thành cú đúp danh hiệu quốc tế.

Ở trận chung kết Euro 2000, tuyển Ý vươn lên dẫn trước nhờ công của Marco Delvecchio nhưng ở phút bù giờ cuối cùng của hiệp 2 người Pháp đã đưa trận đấu trở lại vạch xuất phát bằng bàn thắng của Wiltord. Bước vào hiệp phụ, người Ý tỏ ra quá mệt mỏi vì trận đấu dai dẳng và để cho đối phương liên tục khai thác điểm yếu. Trezeguet, người hùng của tuyển Pháp, là người cuối cùng ghi bàn trong trận cầu cân não mà bàn thắng của ông được các bình luận viên gọi là “bàn thắng vàng”.

5. Lời kết

Từ bóng đá Italia khi còn là cầu thủ hay trên cương vị HLV, Deschamps đã tích lũy được một thứ “văn hóa chiến thuật”, một nền tảng cơ bản phòng ngự vững chắc, tính hiệu quả trong cả tấn công lẫn phòng thủ. Có thể nói, chính bóng đá Italia là nguồn cảm hứng để Deschamps dẫn dắt Gà trống Gaulois gáy vang tại World Cup 2018 với một lối chơi cực kỳ khoa học, hiệu quả. “Người xách nước” đi vào lịch sử bóng đá thế giới với tư cách người thứ ba sau Franz Beckenbauer, Mario Zagallo vô địch World Cup trong sự nghiệp thi đấu lẫn huấn luyện. Didier Deschamps giờ đây đã là cái tên huyền thoại của bóng đá Pháp, tuy nhiên, hiếm có ai sở hữu một sự nghiệp lẫy lừng vẹn toàn như vậy.