Andriy Shevchenko – Món quà từ Đông Âu cho thành Milan

Một cậu bé 10 tuổi, một tay ôm quả bóng, một tay cầm túi đồ phụ bố mẹ lặng lẽ bước đi di tản trong vụ thảm họa hạt nhân Chernobyl vào tháng 4/1986 đã khiến các gia đình phải rời bỏ nhà cửa, di cư đi nơi khác. Cậu bé đó cũng từ bỏ võ sĩ quyền Anh để đến với bóng đá và trở thành một trong những tượng đài bất diệt của bóng đá Ukraine. Chúng ta đang nói về “Chú linh dương” Andriy Shevchenko.

1. Sự nghiệp qua những con số

Cá nhân

• Vua phá lưới Ukrainian Premier League: 1998–99
• Commonwealth of Independent States Cup Top Scorer: 1997
• Vua phá lưới Serie A: 1999–2000, 2003–04
• Cầu thủ châu Âu của năm: về nhất năm 2004
• Cầu thủ xuất sắc nhất năm của FIFA: thứ 3 năm 2004
• Vua phá lưới UEFA Champions League: 1998-99, 2005–06
• Cầu thủ Ukraina trong năm: 1997, 1999, 2000, 2001, 2004, 2005
• Tiền đạo xuất sắc nhất UEFA Champions League: 1998–99
• Cầu thủ xuất sắc nhất trong năm của Serie A: 2000
• Là thành viên trong nhóm FIFA 100, danh sách huyền thoại sống do vua bóng đá Pelé bầu chọn.
• 100 cầu thủ vĩ đại nhất thế kỷ 20 do World Soccer bầu chọn
• Ukraine National Team Top all-time scorer
• Fourth all-time scorer in the history of European club competitions
• Cầu thủ ghi bàn nhiều thứ 2 trong lịch sử AC Milan

Kỷ lục

• Supercoppa Italiana là cầu thủ ghi bàn hàng đầu mọi thời đại cao thứ hai với 3 bàn thắng, cùng với Alessandro Del Piero , Samuel Eto’o và Carlos Tevez.
• ĐTQG Ukraine ghi bàn hàng đầu mọi thời đại với 48 bàn thắng.
• Derby della Madonninaghi bàn hàng đầu mọi thời đại với 14 bàn thắng.
• Cầu thủ ghi bàn hàng đầu mọi thời đại của AC Milan tại Champions League với 33 bàn thắng.
• Tất cả thời gian trình độ chuyên môn FIFA World Cup (UEFA) đầu vua phá lưới với 26 bàn thắng. 
• Cầu thủ ghi bàn hàng đầu trong lịch sử bóng đá Ukraine với 374 bàn thắng.

Dynamo Kyiv

• Ukrainian Premier League: 1994–95, 1995–96, 1996–97, 1997–98, 1998–99
• Ukrainian Cup: 1996, 1998, 1999
• Commonwealth of Independent States Cup: 1996, 1997, 1998

AC Milan

• Serie A: 2003–04
• Coppa Italia: 2002–03
• Supercoppa Italiana: 2004
• UEFA Champions League: 2003
• UEFA Super Cup: 2003

Chelsea

• FA Cup: 2007
• Football League Cup: 2007
• Community Shield: 2009

2. Tiểu sử

Andriy Shevchenko sinh ngày 29 tháng 9 năm 1976 tại ngôi làng thuộc Dvirkivshchyna, Yahotyn Raion, thủ đô Kiev. Lúc nhỏ, Adriy Shevchenko có niềm say mê với môn hockey và bố anh – ông Nikolay Shevchenko – đã hướng Sheva đến với bóng đá. Năm lên 9 tuổi, huấn luyện viên Oleksandr Shpakov đã điền tên Shevchenko vào đội trẻ Dynamo Kiev.

Năm 1986, thảm họa hạt nhân Chernobyl xảy ra khiến biết bao gia đình lâm vào cảnh khốn khổ. Không nhiều người dân biết được nguồn cơn và sự hiện diện của thảm họa này do đó đã mặc nhiên chung sống với khói bụi phóng xạ. Gia đình của Shevchenko may mắn hơn vì bố anh phục vụ trong quân đội Liên Xô đã nắm được tình hình, đưa cả nhà tới vùng biển Azoz lánh nạn.

Năm 12 tuổi, Andriy Shevchenko ấp ủ cho mình giấc mơ Milan khi đặt chân đến sân vận động San Siro, nơi mà Shevchenko miêu tả là “một giấc mơ tuyệt vời” và thắp lên bên trong Shevchenko ngọn lửa tình yêu đối với Rossoneri. Ngày lên máy bay trở về quê nhà, Shevchenko đã bỏ bữa sáng để dành thời gian chạy đến sân vận động, ngắm nghía ‘ước mơ’ của mình và ‘tuyên thệ’ ngày quay lại bằng một đồng xu nằm lọt thỏm giữa bề mặt xanh mướt.

Bố mẹ của Andriy Shevchenko bỗng dưng không ủng hộ quyết định trở thành cầu thủ bóng đá của đứa con trai và muốn Andrew gia nhập quân đội để nối bước người cha. Huấn luyện viên Shpakov đã phải thuyết phục hết lời mới giành lại được sự đồng thuận từ bậc phụ huynh, giúp Shevchenko có thể tập trung hết tâm trí vào bóng đá. Năm 1993, Shevchenko có màn ra mắt cho đội một Dynamo Kiev và đạt được bước tiến lớn trong sự nghiệp.

3. Sự nghiệp CLB

• Dynamo Kyiv 

Năm 1986, Shevchenko bị rớt khi thi vào trung tâm huấn luyện thể thao ở Kiev. Bốn năm sau, Shevchenko ở trong đội hình U14 của đội tuyển Ian Rush Cup (nay là Siêu cúp xứ Wales); anh đã hoàn thành với tư cách là cầu thủ ghi bàn hàng đầu của giải đấu và được trao tặng một đôi giày của Rush như một giải thưởng của cầu thủ Liverpool lúc đó.

Shevchenko đã ra mắt cho đội một của Dynamo vào ngày 8 tháng 11 năm 1994 trong một trận đấu với Shakhtar Donetsk khi anh mới chỉ 18 tuổi. Năm đó, Shevchenko trở thành nhà vô địch quốc gia. Anh đã giành được chức vô địch thứ hai trong mùa giải tiếp theo, khi ghi 6 bàn sau 20 trận và lập cú hat-trick trong nửa đầu trận đấu năm 1997. Trong mùa giải cuối của anh với Dynamo năm 1998-99, Shevchenko đã ghi được tổng cộng 28 bàn thắng cho CLB.

• AC Milan 

Năm 1999, Shevchenko chuyển sang CLB AC Milan với mức phí chuyển nhượng khi đó là kỷ lục $ 25 triệu. Trong mùa giải đầu tiên,  anh kết thúc với 24 bàn thắng sau 32 trận đấu. Shevchenko duy trì phong độ tuyệt vời của mình trong mùa giải 2000-01, khi anh ghi 24 bàn sau 34 trận. 

Shevchenko được vinh danh là Cầu thủ xuất sắc nhất Châu Âu năm 2004, trở thành cầu thủ người Ukraine thứ ba từng giành giải thưởng sau Oleg Blokhin và Igor Belanov. 

Anh đã ghi 17 bàn trong mùa giải 2004-05. Vào ngày 8 tháng 2 năm 2006, Shevchenko trở thành cầu thủ ghi bàn nhiều thứ hai mọi thời đại của Milan, sau Gunnar Nordahl, sau khi vào lưới Treviso. Anh kết thúc mùa giải với tư cách là cầu thủ ghi bàn hàng đầu thứ tư với 19 bàn sau 28 trận. Shevchenko kết thúc quãng thời gian 7 năm của mình với Milan với 175 bàn sau 296 trận.

• Chelsea 

Vào ngày 28 tháng 5 năm 2006, Shevchenko rời Milan đến Chelsea với giá 30,8 triệu bảng (43.875 triệu euro). Vào ngày 23 tháng 8, Shevchenko đã ghi bàn thắng đầu tiên tại Premier League – và thứ 300 của anh trong giải bóng đá đỉnh cao và quốc tế.

Sau những chấn thương và anh đã phải vắng mặt trong các giải đấu, thì Shevchenko đã ghi bàn thắng cuối cùng của anh trong mùa giải 2007 với tỷ số hòa 1-1 với Bolton Wanderers. Anh kết thúc mùa giải với năm bàn thắng sau 17 trận.

• Cho mượn tại Milan 

Shevchenko đã được cho mượn trở lại CLB cũ của anh cho mùa giải 2008. Vào cuối mùa giải, Milan xác nhận rằng Shevchenko sẽ trở lại Chelsea trong năm cuối cùng của hợp đồng bốn năm. Shevchenko thậm chí còn không có mặt trên băng ghế dự bị cho chiến thắng loạt sút luân lưu của Chelsea trước Manchester United tại Wembley. Cuối cùng, trong mùa giải 2009-10, Ancelotti tuyên bố rằng Shevchenko có thể sẽ rời Chelsea.

• Quay trở lại Dynamo Kyiv 

Vào ngày 28 tháng 8 năm 2009, Shevchenko đã ký một hợp đồng hai năm tại CLB cũ của anh là Dynamo Kyiv và ghi một bàn thắng trong trận đấu đầu tiên của anh trước Metalurh Donetsk với chiến thắng 3-1. Vào tháng 10 năm 2009, anh được bầu chọn là cầu thủ hay nhất giải Ngoại hạng Ukraine. 

Vào ngày 28 tháng 7 năm 2012, Shevchenko tuyên bố rằng anh sẽ từ bỏ bóng đá để làm chính trị.

4. Sự nghiệp quốc tế

Shevchenko đã lập được 111 cú hat-trick và ghi được 48 bàn thắng cho ĐTQG  Ukraine. Trong mùa giải World Cup 2006, Shevchenko ghi được 6 bàn thắng. Anh đã làm đội trưởng trong trận chung kết và ghi bàn trong chiến thắng World Cup đầu tiên của Ukraine Sau đó, Shevchenko đã ghi bàn thắng quyết định từ một cú đá phạt khi Ukraine đánh bại Tunisia 1-0 để giành quyền vào vòng hai.

Sau khi chỉ chơi hai trận cho Milan trong mùa 2008-09, Shevcehnko vẫn là lựa chọn đầu tiên cho Ukraine, và anh đã ghi bàn gỡ hòa trong trận đấu vòng loại World Cup 2010 với Anh trên sân vận động Wembley. 

Trong tháng 5 năm 2012, Shevchenko đã có tên trong đội hình Ukraine cho Euro 2012. Trong trận đấu cuối cùng của Ukraine với Anh, Marko Dević đã ghi một “bàn thắng ma” trong hiệp hai đem lại tỷ số 1-0. Sau trận đấu này, Shevchenko tuyên bố sẽ giã từ bóng đá quốc tế, trở thành cầu thủ ghi bàn và ghi bàn trẻ nhất và già nhất của Ukraine với 48 bàn thắng sau 111 khoác áo đội tuyển. 

5. Lời kết

Là một tiền đạo nhanh nhẹn, mạnh mẽ, Shevchenko thường chơi ở vị trí tiền đạo trong vai trò tiền đạo trung tâm, anh còn có khả năng hoạt động ở bất cứ đâu dọc theo chiến tuyến và thường đóng vai trò tự do trong trận đấu. Shevchenko có thể tấn công từ cánh trái, cũng có thể vượt qua các hậu vệ đối phương bằng cách chạy vào vòng cấm và di chuyển cướp lấy bóng. Bởi vậy, sự cổ điển luôn có sức hút khó tả đến mọi người bởi nó hiện thân cho một thời của họ, Andriy Shevchenko cũng thế: cuốn hút, mãnh liệt và đầy hoài niệm.

Có thể nói rằng, trường hợp của Andriy Shevchenko tạo nên cảm giác tiếc nuối cho những người yêu bóng đá bởi sự tụt dốc không phanh trong sự nghiệp đỉnh cao của anh. Tuy nhiên có một vài quan điểm tin rằng đó là lời nguyền được định trước, cái lời nguyền đã thành hình từ khi ‘cậu’ Andrew gọi San Siro là ước mơ để rồi khi anh rời bỏ nó, những gì còn lại chỉ là nỗi đau âm ỉ khi nghĩ về ngày tháng tươi đẹp cùng Rossoneri.

Shevchenko không phải là trường hợp duy nhất bởi lẽ Adriano, Alexander Pato, Fernando Torres và người bạn thân thiết Kaka cũng thấu hiểu cặn kẽ nhất về thành ngữ ‘’lên voi, xuống chó’’. Tất cả từng một thời là những vì tinh tú sáng chiếu bậc nhất trên bầu trời lại bỗng dưng tắt lịm, khiến người ta rơi vào trạng thái bàng hoàng cố gắng đưa đôi mắt tìm kiếm trong niềm đau xót khó hiểu và mơ hồ.